Stoas Hogeschool Wageningen
1 november 2013
Stoas Vilentum Hogeschool is een kleinschalige kennisinstelling, waar onderzoek en onderwijs gericht zijn op de groene sector. In Wageningen is een nieuw schoolgebouw gerealiseerd, waarin twee locaties zijn samengevoegd. Leren en ontwikkelen, menselijk gedrag, relaties tussen mens en natuur, ecosystemen en duurzaamheid vormen de basis voor de opleidingen aan Stoas. BDG heeft de specifieke onderwijsfilosofie ‘ecologische intelligentie’ vertaald naar een passend schoolgebouw.
Gelijkwaardigheid
Ecologische intelligentie laat zich in de kern omschrijven als holistisch, pluriform, non-lineair, samenhangend, onvoorspelbaar, flexibel, open-minded en zowel rationeel als non-rationeel. Gelijkwaardigheid tussen docenten en leerlingen is voor Stoas erg belangrijk. Als grondvorm van het ontwerp is bewust gekozen voor de cilinder. De cilinder is niet-hiërarchisch, elke verdiepingslaag heeft in essentie dezelfde vorm en hetzelfde uitzicht. Na de bolvorm is heeft de cilinder de meest gunstige verhouding van het vloeroppervlak in relatie tot het geveloppervlak. Het energieverlies via de gevels is minimaal.
Grot en nest
Voor de interne organisatie van de school is het principe van ‘de grot en het nest’ als uitgangspunt genomen. Het nest is in feite een heel rationele ruimte: een vogel maakt zijn nest uiterst functioneel, elk voorjaar opnieuw. Daartegenover staat de non-rationele grot, waarin de bewoners zich voegen naar de al bestaande ruimte en hun plek daarin moeten ontdekken. Het schoolgebouw bestaat uit een combinatie van ‘nest-ruimtes’ met vast gebruik, zoals practicumlokalen en kantoorfuncties, en de grotruimte die zich daar tussendoor beweegt en waar het gebruik onvoorspelbaar is. Er is plek om onderwijs te geven of ‘gewoon’ even neer te strijken.
Samenhang
De constructie zorgt voor maximale vrijheid in het gebouw, waarbij het kloppend hart wordt gevormd door grote vides tussen de drie bouwlagen met daarin het trappenhuis. De open structuur nodigt uit tot maximale interactie tussen docenten en studenten. Gebouw, constructie en installaties staan niet tegenover elkaar, maar vormen samen met de gebruiker een geheel. De installaties zijn zichtbaar en op een slimme wijze geïntegreerd, waardoor de school energiezuinig en duurzaam is. Geheel in lijn met de onderwijsvisie, benadrukt het ontwerp dat “alles met alles samenhangt en alleen in samenhang begrepen kan worden”.
Groene terp
Architectuur en landschap worden met elkaar verweven door het schoolgebouw op een ‘groene terp’
is geplaatst. Het ligt iets verhoogd op het campusterrein, omgeven door hellingen van gras. Voor het exterieur (en op de vloeren) is gekozen voor het motief van een ‘mycorrhiza’: een symbiose tussen schimmels en plantenwortels met een draderige structuur. De mycorrhiza staat symbool voor de intelligente verbindingen binnen een synergie, corresponderend met het concept van ‘het geheel is meer dan de som der delen’. Ook op andere plaatsen in het gebouw zijn ecologische structuren verwerkt. De Stoas Hogeschool neemt een prominente plek in op de campus in Wageningen, die zich de komende jaren verder zal ontwikkelen tot een omgeving waar leren, werken en wonen samenkomen.