Jan Palfijn Ziekenhuis, Gent
13 oktober 2015
Jan Palfijn Ziekenhuis oogt fris na renovatie
Nooit last van oververhitting dankzij efficiënte buitenzonwering
Het Jan Palfijn Ziekenhuis in Gent maakte een grondige metamorfose door. Het ziekenhuis werd tot op de betonstructuur gestript en vervolgens met een volledig nieuwe indeling en een gewijzigd uitzicht terug opgebouwd. De Tijdelijke Vereniging Boeckx-Arch&Teco-Bontinck tekende het Masterplan en coördineerde dit project, een waar huzarenstukje. De architecten besteedden niet alleen aandacht aan het uitzicht van het gebouw, maar ook aan een gezond binnenklimaat. Luifels met aluminium lamellen en windvaste screens van Renson laten controle van het binnenvallende zonlicht toe en voorkomen zo oververhitting.
Het oorspronkelijke Algemeen Ziekenhuis Jan Palfijn werd in 1982 in gebruik genomen. Uit een grondige studie in 2008 concludeerde de directie dat het beter was om het volledige ziekenhuis te renoveren. De Tijdelijke Vereniging Boeckx-Arch&Teco-Bontinck werkte het volledige masterplan uit en het ziekenhuis veranderde op amper 2,5 jaar tijd van een lompe mastodont tot een fris ogend gebouw met slanke, elegante lijnen. Tijdens het volledige renovatieproject bleef de werking continu gegarandeerd.
Het hoofdgebouw kreeg een grondige make-over. De centrale inkom werd een lobby met een onthaalbalie, gebruiksvriendelijke loketten met flexibele bestemming, een wachtzone, een cafetaria, de afdeling medische beeldvorming en toegang tot de polikliniek en de andere afdelingen enerzijds en het restaurant anderzijds via roltrappen. Een grote lichtstraat zorgt voor de natuurlijke lichtinval in de lobby en op het niveau van de polikliniek. De oude gemeenschapszalen werden één voor één vervangen door één- of tweepersoonskamers met een eigen sanitaire cel en ook het aantal operatiezalen is uitgebreid van 8 naar 12.
Het Jan Palfijn Ziekenhuis kreeg een compleet nieuwe gevel. Alleen de sokkel, bestaande uit blauwe hardsteen, bleef behouden. De aannemer stripte de rest van het gebouw tot op de betonstructuur, bracht een nieuwe isolatielaag aan, met daarop een waterdichte folie en een witte gevelbekleding uit gelakte aluminium cassettes, die met vloeiende lijnen de verschillende blokken tot een eenheid samenbrengen.
Efficiënte zonwering
Alle bestaande ramen zijn vervangen door nieuwe systemen met thermisch onderbroken raamprofielen en aangepaste beglazingen. Om de invallende zonnewarmte in de kamers te beperken, kozen de bouwpartners voor luifels met aluminium lamellen type Icarus
van Renson. Aangezien deze luifels boven de ramen hangen, verstoren ze het uitzicht naar buiten niet. Bovendien bieden deze systemen bij hoge stand van de zon tijdens de zomermaanden een goede beschaduwing. Tijdens de wintermaanden – als de zon laag staat – laten ze de aangename zonnewarmte in het ziekenhuis binnen schijnen en beperken mee het energieverbruik door verwarmingsinstallaties. Deze luifels en de uitspringende dorpels rondom het hele gebouw benadrukken de horizontale lijn in het gevelconcept.
Op andere locaties in het gebouw integreerden de architecten windvaste screens type Fixscreen Mono AK
of Fixvent Mono AK
, die een ventilatierooster voor de continue toevoer van verse lucht combineert met een windvaste doekzonwering. Beide systemen zijn uitgerust met een ingenieus geleidingssysteem met ritsprincipe, waardoor ze zelfs windsnelheden tot 130 km/h weerstaan. Bovendien loopt de screen soepel en geruisloos door de geleiders en de onopvallende onderlat verdwijnt helemaal in de kast bij screens met een hoogte tot 2700 mm, bij hoogtes tot 6000 mm gedeeltelijk. Dankzij de integratie van akoestisch materiaal in de kast van de screen wordt ook elke hinder door omgevingslawaai vermeden.
Technische installaties esthetisch verbergen
Naast de doorgedreven isolatie en de zonwering dragen ook het hergebruik van regenwater op alle niet-medische afdelingen, de integratie van automatische kranen in de publieke toiletten en het gebruik van energiezuinige verlichting met aanwezigheidsdetectie en daglichtregeling bij tot de energie-efficiëntie van het gebouw. Een warmtekrachtkoppeling zorgt voor de productie van sanitair warm water. De bijkomende opwekking van elektriciteit wordt ingezet voor de productie van koeling met ijswater overdag en voor het produceren van een ijsbuffer ’s nachts. Daardoor blijft de warmtekoppeling zowel overdag als ’s nachts optimaal renderen.
De technische ruimtes van het gebouw zijn op verschillende plaatsen in de constructie voorzien: op een ‘halve verdieping’ boven de sokkel, in technische kokers achter de krommingen aan het einde van het gebouw en op het dak. Die technische installaties op het dak zijn met elkaar verbonden en zitten verdoken achter een aluminium lamellenwand type Linius
van Renson om zo een afgesloten volume te vormen. De eerste lamellen werden ontworpen om de klokken in de klokkentoren tegen regen en wind te beschermen, zonder daarbij het geluid te storen. Vandaag zijn de lamellen zo geëvolueerd, dat ze perfect kunnen zorgen voor de afscherming van installaties tegen regen, ongedierte, vogels en geluid. In andere gevallen zijn ze specifiek ontworpen om een bepaalde luchtdoorlaat toe te laten of als afscherming van luidruchtige installaties of ruimtes. Linius van Renson is al jaren een vaste waarde bij gevelbouwers en architecten voor de esthetische en functionele bekleding van gevels.