Duivesteijn wil ‘organische’ stedenbouw

2 februari 2011, 14:24

De gemeente Almere heeft Willem Jan Neutelings (Neutelings Riedijk Architects) en Jacqueline Tellinga gevraagd een stedenbouwkundig plan voor het Europakwartier te ontwerpen dat zich in de loop van de tijd ‘organisch’ kan ontwikkelen.

Dinsdag 1 februari 2011 heeft de gemeente Almere een startdocument gepresenteerd waarin het een nieuwe vorm van stedenbouw voorstelt. Na de introductie vijf jaar geleden van particulier opdrachtgeverschap in Almere, stelt de wethouder Adri Duivesteijn dat nu het moment is aangebroken ook de stedenbouw te vernieuwen. Reagerend op de veranderende omstandigheden en wensen moet een stedenbouwkundig plan zich organisch kunnen ontwikkelen.

Aan Willem Jan Neutelings (Neutelings Riedijk Architecten) en Jacqueline Tellinga heeft de gemeente Almere gevraagd voor het Europakwartier een eerste voorbeeld van een dergelijke organische stedenbouw te ontwikkelen. Voor het Europakwartier bestaat een stedenbouwkundig plan dat ingevuld zou worden door twee grote marktpartijen. Omdat deze marktpartijen de buurt momenteel niet willen ontwikkelen, wil de gemeente Almere het stedenbouwkundig plan voor het Europakwartier nu zo omvormen dat het via particulier of collectief opdrachtgeverschap ontwikkeld kan worden.

Een wisselend stramien
Het stedenbouwkundig plan voor het Europakwartier moet niet alleen dynamisch worden, maar ook samenhang waarborgen. Willem Jan Neutelings vergelijkt de stedenbouwkundige structuur van een buurt met een krant. Gezichtsbepalend in een krant is het stramien. Onzichtbare lijnen zorgen voor een consequente ordening, en daarmee voor herkenbaarheid.

“Binnen deze ordening is alle kopij in te passen, of het nu gaat om een foto, een strip, sudoku of achtergrondverhaal, of het nu één, twee of drie kolommen zijn”, aldus Neutelings: “Door in stedenbouw ook voor deze opzet te kiezen, maak je niet van elke wens een plek, maar zorg je voor voldoende plekken om in alle wensen te kunnen voorzien. In mijn winkeltje kun je van alles vinden, er is altijd iets wat past. De kern is dat je mensen zo min mogelijk disciplineert, en het maximale bereikt.”

Samenhang
Een goed voorbeeld van samenhang in een buurt vindt Adri Duivesteijn bijvoorbeeld de grachtengordels in de zestiende-eeuwse steden. “In dergelijke wijken werd een stedenbouwkundig plan van de gemeente gecombineerd met particuliere initiatieven, en is sprake van een grote harmonie.”

“Wij zien dat, op bescheidener schaal, ook in Almere”, schrijft Duivesteijn in het startdocument: “In het Homeruskwartier zie je tientallen verschillende woningen die, als gevolg van de stedenbouwkundige opzet en de behoudende architectuurkeuze die veel zelfbouwers maken, relatief grote samenhang vertonen. Het is niet bedacht of vooropgezet, maar komt voort uit de mensen zelf. Het is interessant om referentiebeelden nader te bestuderen. Wat zijn de succesfactoren? Hoe kunnen wij die in onze stedenbouw integreren?”

Bouwfabriek
Het beheer van het zich organisch ontwikkelende stedenbouwkundig plan wil Duivesteijn bij een Bouwfabriek in de wijk zelf onderbrengen: “Centraal staat de wijkmaquette die weergeeft hoe het Europakwartier vorm kan krijgen, maar niet hoe het gebied gaat worden. Het is een open uitnodiging aan eenieder, om deze maquette - op ambachtelijke wijze - met de eigen initiatieven in te vullen. Gemeentelijke vertegenwoordigers zijn voortdurend in overleg met de verschillende initiatiefnemers; hoe kunnen initiatieven worden aangepast aan het plan en andersom?”

“De vaste bezetting van de Bouwfabriek is multidisciplinair; idealiter is de Bouwfabriek het enige ‘loket’ voor initiatiefnemers”, schrijft Duivesteijn: “Daar kunnen zij het eigen initiatief (door)ontwikkelen, in samenspraak met stedenbouwkundigen, architecten, catalogusbouwers of bouwbegeleiders. Zij vinden er relevante informatie, bijvoorbeeld op het terrein van duurzaam bouwen of over bouwen in (Bouw)groepsverband. Omdat de Bouwfabriek een verlengstuk is van de Kavelwinkel, VTH en grondzaken, is het mogelijk er daadwerkelijk een kavel te kopen. In het verlengde daarvan kunnen ook hypotheekverstrekkers, banken en/of verzekeraars onderdeel zijn van de bouwwerkplaats. De Bouwfabriek Almere Poort wordt letterlijk een bouwmarkt.”

Lees [hier] het complete startdocument organische stedenbouw.

Trefwoorden

neutelings riedijk architects almere europakwartier jacqueline tellinga adri duivesteijn particulier opdrachtgeverschap willem jan neutelings

1	Team van vijf architectenbureaus maakt winnend ontwerp voor Havenstraat Amsterdam donderdag, 11 april
2	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
3	De architect is op zoek naar liefde woensdag, 10 april
4	Boijmans weer even open tijdens Rotterdam Architectuur Maand donderdag, 11 april
5	ING Research verwacht krimp in bouwsector, woningmarkt trekt aan donderdag, 11 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Almere wil snel centrum bouwen in Poort

29 augustus 2011

Tweehonderd woningen erbij in Almere Poort

25 januari 2012

Almere krijgt 'betaalbare' vrijstaande huizen

29 januari 2015

Interieur MAS Antwerpen klaar

6 mei 2011

‘Bevolkingskrimp dreigt ook in groeigemeente’

22 april 2010

Eerste ‘zelfbouwhuis’ laag inkomen opgeleverd

27 april 2009

Afspraken groei Almere officieel vastgelegd

29 januari 2010

Eerste architectenwoning voor Homeruskwartier

21 juni 2010

Almere tekent 'grootste contract in historie'

29 april 2010

‘Schaalsprong Almere nationaal programma’

20 januari 2010

Huis bouwen met vrienden in Almere

23 februari 2010

Betaalbaar wonen in Almere in trek

12 maart 2009

Almere tekent voor 4300 woningen

11 januari 2011

Almere kiest plannen medeopdrachtgeverschap

1 december 2009

Architecten Olympiakwartier bekend

19 juni 2009

Almere: "Schaalsprong als nationaal project"

17 augustus 2010

Run op kavels droomhuis in Almere

3 juni 2009

Ontwerpen Olympiakwartier gepresenteerd

22 februari 2010

Grootschalig groeiplan voor Almere

26 juni 2009

Meer sfeer en minder wind in centrum Almere

24 november 2010

Eerste paal ‘betaalbare’ woningen Almere

8 maart 2010

Groen licht voor ‘De Eenvoud’ Almere

14 mei 2009

Kustzone Almere Poort wordt duinlandschap

20 maart 2009

‘Welstandstoets weg in Homeruskwartier’

17 juli 2009

Zelfbouwers in tentje voor kavel Almere

29 mei 2009

Almere brengt 500 kavels op de markt

19 mei 2009

Groen licht ontwikkeling Kustzone Almere

1 maart 2010

Stadgenoot trekt zich terug uit Olympiakwartier

21 december 2010

Plan tweede fase Overgooi gepresenteerd

22 juni 2009

Almere presenteert visie inpassing Flevolijn

16 september 2010

Zoneiland Almere officieel geopend

21 juni 2010

Bouw station Almere Poort van start gegaan

24 januari 2012

Kunsthal KAdE verhuist naar Eemhuis

7 april 2011

Adri Duivesteijn vertrekt uit Almere

11 januari 2013

Bouw Homeruskwartier Centrum van start

27 oktober 2011

Organische ontwikkelingshulp uit de Balkan

13 oktober 2011

Nederland, een land vol met Irenestraten (deel 1)

5 november 2020

Nederland, een land vol met Irenestraten (deel 2)

6 november 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Tangram organiseert expositie over AI en de zachte waarden van architectuur

18 minuten geleden

De tentoonstelling ‘Onmetelijk belangrijk’ gaat in op kunstmatige intelligentie bij architectonisch ontwerp, met ruime aandacht voor de plaats van niet-meetbare waarden daarin. De tentoonstelling opent op 1 mei met een lezing.

Nederland als vegan-land heeft vele positieve effecten

Gisteren, 16:24

Ontwerpend onderzoek door Strootman Landschapsarchitecten en Universiteit Leiden laat zien dat minder vlees en zuivel resulteert in meer ruimte voor natuur, biodiversiteit en recreatie, meer rechtvaardigheid en in positieve effecten voor de economie.

BurtonHamfelt verzorgt aanpassing en uitbreiding van modulair schoolgebouw

Gisteren, 12:59

Een bestaand, tijdelijk schoolgebouw in Amsterdam Zuidoost, eerder door BurtonHamfelt Urban Architecture modulair en aanpasbaar ontworpen, is door hetzelfde architectenbureau gerenoveerd en uitgebreid voor een nieuwe gebruiker.

Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde

Gisteren, 11:09

In Groningen is gestart met het grondwerk voor de eerste 735 woningen in het nieuwe stadsdeel De Suikerzijde. Aan het project werken zeven architectenbureaus, die later dit jaar een ontwerp zullen presenteren.

Kabinet trekt 11 miljoen euro extra uit voor bibliotheken

Gisteren, 16:49

Gemeentes hebben al twee rondes de kans gehad om een aanvraag in te dienen. Toch zijn 63 aanvragen van 44 gemeentes afgewezen.

D66 wil dat zonnepanelen kunnen ‘meebewegen’ met stroompieken

Gisteren, 10:31

Installaties met zonnepanelen moeten als het aan D66 ligt zo worden afgesteld, dat ze bij stroompieken tijdelijk minder stroom kunnen doorgeven aan het net.

Instanties gaan samenwerken bij aanpak woningen aardbevingsgebied

11 april, 4:37

Bij woningen die voor beide in aanmerking komen, worden de versterkingswerkzaamheden gecombineerd met het herstel van bijvoorbeeld fundering of dakconstructie.