‘Vraag naar kantoorruimte daalt verder’

29 maart 2011, 14:19

De totale behoefte aan kantoorruimte van 41 miljoen vierkante meter nu naar zo’n 36,5 miljoen vierkante meter in 2015. Die verwachting spreekt ABN AMRO uit in een vrijdag gepresenteerd rapport over de Nederlandse kantorenmarkt.

Ten tijde van de opkomst van de diensteneconomie was er een periode lang sprake van stevige groei van de kantorenmarkt. Het afgelopen decennium was de vraag naar kantoren al afgevlakt. Met de economische crisis van 2008 is de groei omgeslagen in krimp, een krimp die volgens ABN AMRO de komende jaren doorzet.

ABN AMRO verwacht dat de totale behoefte aan kantoorruimte zal afnemen van ongeveer 41 miljoen vierkante meter naar ongeveer 36,5 miljoen vierkante meter. Hierdoor neemt tot 2015 de uitbreidingsvraag naar kantoorruimte in kwantitatieve zin verder af.

Ondanks deze daling ziet ABN AMRO wel kansen voor beleggers en ontwikkelaars, en dus voor architecten. De uitdaging de komende jaren is volgens ABN AMRO om kantoren kwalitatief te hergebruiken en in te spelen op actuele thema’s zoals duurzaamheid en Het Nieuwe Werken.

Het Nieuwe Werken
Veel kantoorgebruikers geven aan plannen te hebben voor flexibele kantoorconcepten. Zo zijn bijna alle grootgebruikers van kantoren tegenwoordig actief met programma’s die inspelen op Het Nieuwe Werken (HNW). Deze brede adoptie heeft een negatief effect op de ruimtebehoefte.

Gemiddeld is namelijk een ruimtebesparing van 20% haalbaar, wat concreet neerkomt op drie miljoen vierkante meter minder ruimtebehoefte. Voor de Nederlandse kantorenmarkt geldt dat hierdoor het broze economische herstel nog niet kan worden ingezet.

‘De overheid moet kiezen’
Door het groeiende overaanbod wordt het steeds moeilijker om succesvol te beleggen in kantoren. Erik Steinmaier, hoofd Research Real Estate Finance bij ABN AMRO: “Beleggers en overheid staan voor de uitdaging om elkaar te vinden in een kritische dialoog. Duidelijke keuzes moeten leiden tot toekomstvaste kantoorlocaties, die door blijvende investeringen ook op de lange termijn hun aantrekkingskracht op gebruikers behouden.

“Dat betekent ook kansarme kantoorlocaties transformeren tot productieve andere bestemmingen. Als we met betrokken partijen het tij kunnen keren van leegstand naar (her)gebruik, verkleint dat risico’s en vergroot dat de economische waarde.”

Duurzaamheid
Voor projectontwikkelaars geldt dat zolang de eindgebruiker naar kwaliteit vraagt, de behoefte aan vervanging en vernieuwing blijft. Zo wil de meerderheid van kantoorgebruikers een duurzame huisvesting en is bereid daar meer voor te betalen. In plaats van een brede verduurzaming van de Nederlandse kantorenvoorraad, realiseren ontwikkelaars en gemeentes echter vooral nieuwbouw op greenfield locaties. Door de daaropvolgende verhuisbewegingen neemt de leegstand op bestaande locaties toe en is de sector in de huidige problematiek beland.

Dit spel moet volgens ABN AMRO anders gespeeld worden. Alleen in schaarste kan ook het eindproduct tegen hogere prijs worden afgezet. Aan ondernemers en de overheid de taak om het transitieproces van nieuwbouw naar hergebruik in gang te zetten. Het uiteindelijke doel hiervan is kantoorlocaties te laten aansluiten op de vraag van de eindgebruiker. Van een bouwstop kan daarom volgens ABN AMRO geen sprake zijn.

Lees [hier] het volledige rapport over de kantorenmarkt van ABN AMRO.

Trefwoorden

abn amro leegstand kantorenmarkt

1	Team van vijf architectenbureaus maakt winnend ontwerp voor Havenstraat Amsterdam donderdag, 11 april
2	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
3	De architect is op zoek naar liefde woensdag, 10 april
4	Boijmans weer even open tijdens Rotterdam Architectuur Maand donderdag, 11 april
5	ING Research verwacht krimp in bouwsector, woningmarkt trekt aan donderdag, 11 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Handleiding voor transformatie kantoren

22 februari 2012

'Lege kantoren geschikt voor zorg'

25 november 2011

Steeds meer kantoren worden appartement

28 september 2011

Leegstand kantoren verder opgelopen

25 februari 2014

2011: De belangrijkste gebeurtenissen

23 december 2011

Geen verplichte afwaardering lege kantoren

6 juni 2013

Rijk concentreert kantoren in twaalf steden

4 oktober 2011

Meer werk voor architecten

18 april 2011

'Beter inspelen op krimp'

13 april 2011

Leegstand kantoren neemt verder toe

26 juli 2011

Belegger vecht verhuizing Capgemini aan

6 februari 2012

SP: leegstand financiële tijdbom miljarden

23 november 2011

Vastgoedbelegger koopt vaker een huis

4 januari 2012

ABN Amro lijft Bouwfonds compleet in

5 januari 2005

ABN Amro verkoopt Bouwfonds

4 augustus 2006

ABN Amro: architecten meer opdrachten

13 september 2010

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Een compact schoolgebouw met korte lijnen en clubhuizen

Gisteren, 16:14

Een nieuw schoolgebouw voor Het Element in Amersfoort, ontworpen door De Zwarte Hond, brengt twee vmbo-vestigingen, drie sportzalen, een dojo en een talencentrum samen onder een dak.

Tangram organiseert expositie over AI en de zachte waarden van architectuur

Gisteren, 11:51

De tentoonstelling ‘Onmetelijk belangrijk’ gaat in op kunstmatige intelligentie bij architectonisch ontwerp, met ruime aandacht voor de plaats van niet-meetbare waarden daarin. De tentoonstelling opent op 1 mei met een lezing.

Nederland als vegan-land heeft vele positieve effecten

15 april, 4:24

Ontwerpend onderzoek door Strootman Landschapsarchitecten en Universiteit Leiden laat zien dat minder vlees en zuivel resulteert in meer ruimte voor natuur, biodiversiteit en recreatie, meer rechtvaardigheid en in positieve effecten voor de economie.

BurtonHamfelt verzorgt aanpassing en uitbreiding van modulair schoolgebouw

15 april, 12:59

Een bestaand, tijdelijk schoolgebouw in Amsterdam Zuidoost, eerder door BurtonHamfelt Urban Architecture modulair en aanpasbaar ontworpen, is door hetzelfde architectenbureau gerenoveerd en uitgebreid voor een nieuwe gebruiker.

Renovatiekosten Binnenhof lopen op naar circa 2 miljard

Gisteren, 16:48

De gebouwen van de Tweede en Eerste Kamer, het ministerie van Algemene Zaken en de Raad van State zijn er veel slechter aan toe dan verwacht.

Commissie vindt kabinetsplannen voor landelijk gebied onvoldoende

Gisteren, 15:10

Het adviesorgaan mist in de grootschalige plannen vooral “een duurzaam toekomstperspectief voor de landbouw”.

Gasthuiskwartier Den Bosch nadert voltooiing met bouwstart fase vier

Gisteren, 14:20

De laatste fase bestaat uit een ensemble van negen gebouwen met onder meer appartementen en commerciële ruimte, naar een ontwerp van HilberinkBosch architecten en Mulleners + Mulleners Architecten.

Kabinet trekt 11 miljoen euro extra uit voor bibliotheken

15 april, 4:49

Gemeentes hebben al twee rondes de kans gehad om een aanvraag in te dienen. Toch zijn 63 aanvragen van 44 gemeentes afgewezen.

D66 wil dat zonnepanelen kunnen ‘meebewegen’ met stroompieken

15 april, 10:31

Installaties met zonnepanelen moeten als het aan D66 ligt zo worden afgesteld, dat ze bij stroompieken tijdelijk minder stroom kunnen doorgeven aan het net.

Instanties gaan samenwerken bij aanpak woningen aardbevingsgebied

11 april, 4:37

Bij woningen die voor beide in aanmerking komen, worden de versterkingswerkzaamheden gecombineerd met het herstel van bijvoorbeeld fundering of dakconstructie.

Ga naar het nieuws-archief