Luzia Hartsuyker-Curjel overleden

19 april 2011, 17:17

Afgelopen zondag is architect Luzia Hartsuyker-Curjel overleden. Het Nederlands Architectuurintstituut bevestigde een bericht daarover op de website architectuur.org. Hartsuyker-Curjel behoort met haar man Enrico Hartsuyker tot de belangrijkste vernieuwers op het gebied van steden- en woningbouw in de tweede helft van de twintigste eeuw.

Hartsuyker-Curjel werd in 1926 in het Duitse Karlsruhe geboren, maar belandde zes jaar later in Zwitserland. Haar ouders, vader Hans Curjel was joods, besloten wegens de opkomst van het nazisme uit te wijken naar het buurland.

Aan de ETH in Zürich leerde ze de Nederlandse Italiaan Enrico Hartsuyker kennen. Architectuurhistoricus Siegfried Giedion, die tevens goed bevriend was met Hans Curjel, was daar docent en geldt als belangrijkste inspirator van het duo.

Wederopbouw
In 1953 vestigden de Hartsuykers zich in Nederland, aangetrokken door de moderne architectuur en de wederopbouw die er aan de gang was. De eerste jaren kenmerkten zich door kleinschalige opdrachten, maar vanaf de jaren zestig werden de opgaven groter. De twee kregen woningbouwopdrachten in onder meer Amsterdam en Arnhem.

Geïnspireerd door ontevredenheid over hun eigen woonsituatie ontwikkelde het echtpaar eigen woontypologieën. De atriumwoningen op Cannenburg in Amsterdam-Buitenveldert (1965) vormen hiervoor een belangrijk visitekaartje.

Tot de latere belangrijke woningbouwprojecten behoren het Keizershof in Arnhem (1974), woon-werkgebouw Woondok aan het Rotterdamse Schouwburgplein (1985) en ‘vrouwvriendelijke woningen’ in Almere Muziekwijk (1990).

“In de sociale woningbouw onderscheidden de Hartsuykers zich door alternatieve woningindelingen en nieuwe ruimtelijke oplossingen aan te dragen”, meldt de BONAS-biografie van de Hartsuykers.

“Kenmerkend zijn de woningen met een open ruimte in het midden, de zogenaamde patiowoningen en de rondloopwoningen, waarbij geen enkele muur op de buitenomtrek van het huis aansluit, vaak met keuken en natte cel in het midden. Vaak zijn kleine niveauverschillen en vides, voor een verticaal ruimtelijke werking, toegepast.”

Baanbrekend
In de stedenbouw waren de modellen Biopolis en Hydropolis baanbrekend, vanwege de radicaal vernieuwende uitgangspunten. Er werd niet uitgegaan van scheiding van functies, zoals in de jaren zestig gebruikelijk was, maar juist van integratie ervan. Een daarvan afgeleid voorbeeld is het seniorencentrum Zonnetrap (1975) te Rotterdam-Lombardijen.

“Parallel aan hun ideeëngoed, zoals vormgegeven in Biopolis, hebben zij de bewoning van deze groep senioren opgevat als een kleine stad. Voor de woningen betekende dat terassenbouw met voor iedere woning een eigen balkon”, meldt de BONAS-biografie.

“Voor de voorzieningen betekende dat het uitbreiden van het idee dienstencentrum tot een samenstelling van winkels, ateliers en kleine bedrijven die een stedelijke levendigheid in het gebouwencomplex zou bewerkstelligen. Op deze wijze zou het bejaardencentrum een ontmoetingsplek voor de eigen bewoners en die van de buurt kunnen worden.”

Luzia Hartsuyker-Curjel is 85 jaar geworden.

Trefwoorden

luzia hartsuyker-curjel enrico hartsuyker overlijden

1	Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op maandag, 13 oktober
2	David Chipperfield landt in Antwerps Nieuw Zuid woensdag, 15 oktober
3	Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch maandag, 13 oktober
4	Kantoorgebouw door Arthur Staal aan de Schinkel gerenoveerd en uitgebreid woensdag, 15 oktober
5	Gezicht van de tijd woensdag, 15 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

2011: De belangrijkste gebeurtenissen

23 december 2011

Video: Enrico Hartsuyker (1925-2013)

18 januari 2013

Andere nieuwsberichten

CPO meer&deel grote winnaar Dirk Roosenburgprijs 2025

Vandaag, 15:37

Het project naar ontwerp van Tom van Tuijn Stedenbouw, Werkstatt en Volle Grond kreeg zowel de vakjury- als publieksprijs.

Gedetailleerde 3D-geprinte maquette toont ruimtelijke ontwikkeling Amsterdam

Vandaag, 14:56

In het WTC op de Amsterdamse Zuidas is een gedetailleerde maquette van de stad Amsterdam geplaatst. In de 3D-geprinte en interactieve maquette zijn bekende plekken en gebouwen te zien, maar ook gebieden die tussen nu en 2030 worden ontwikkeld.

Woongebouwen door VdpArchitecten vormen nieuwe 'voorkant' Groningse Oosterparkwijk

Vandaag, 13:48

Aan de Oosterhamrikkade in Groningen is dit jaar woongebouw Talent opgeleverd. Het complex, dat net als het naastgelegen gebouw Karaat is ontworpen door VdpArchitecten, bestaat uit 108 middeldure huurwoningen.

Het Cultuurfonds kent subsidie toe aan biobased paviljoen voor Amsterdamse Bos ontworpen door Space Encounters

Vandaag, 11:07

Het Cultuurfonds stelt € 100.000 beschikbaar voor het Amsterdamse Bosnest. Het paviljoen is ontworpen door Space Encounters en wordt volledig gebouwd met biobased materialen uit het Amsterdamse Bos.

Sweco neemt groot Belgisch architectenbureau over

Vandaag, 16:23

Het 150 medewerkers tellende assar architects ontwierp onder meer het nieuwe hoofdkantoor van de NAVO in Brussel.

IMF: geen forse huizenprijsdaling bij einde hypotheekrenteaftrek

Vandaag, 12:14

Een mogelijke afschaffing van de hypotheekrenteaftrek in Nederland heeft waarschijnlijk een prijsremmende werking, stelt de Nederlandse bestuurder van het IMF Marnix van Rij

EIB: 75.000 nieuwe voltijdse arbeidskrachten nodig in de bouw

Vandaag, 10:11

Volgens het instituut wordt het tekort aan vakmensen in de bouw steeds groter, vooral omdat de energietransitie een enorme extra vraag naar arbeid creëert.