Vanstiphout: 'De desintegratie van publieke planning'

29 mei 2012, 17:58

Iets meer dan een maand geleden ging in Rotterdam de 5e IABR van start. In AWM 48 reageert historicus Wouter Vanstiphout op de biënnale, waar hij met de tentoonstelling ‘Design as Politics’ zelf deel van uitmaakt. Volgens Vanstiphout toont Test Site Rotterdam het failliet van overheidsgedreven stedenbouw.

Tekst Roel Griffioen

“ZUS [curator van Test Site Rotterdam] is op dit moment in Rotterdam een belangrijkere partij met meer inhoud en autoriteit dan de Dienst Stadsontwikkeling”, zegt Wouter Vanstiphout: “Dat is natuurlijk te gek voor woorden. De Dienst, die de publieke belangen moet vertegenwoordigen, is kapot gereorganiseerd en heeft geen enkele samenhangende lijn meer in hoe ze omgaat met projectontwikkelaars, architecten of wat dan ook. Het gevolg is dat de projectontwikkelaars die in deze stad werken, de stad nauwelijks serieus nemen. Ze worden op geen enkele manier gedwongen, verleid, of geholpen om na te denken over de context, de identiteit van de stad, de lokale gevoeligheden, de publieke belangen. Het is gewoon een uitverkoop. ZUS weet door manipulatie, intimidatie, verleiding en puur fanatisme meer te bereiken voor de stad dan onze eigen ambtenaren en bestuurders."

"Er is in deze stad een soort onderhandelingscultuur ontstaan waarbij degene die betaalt, bepaalt. Er komt een kavel, iemand wil daar iets heel groots op neer zetten, en zegt tijdens de bouw: ‘Ik doe toch maar niets in de plint, dat kost me teveel.’ De welstand – waar ik zelf deel van uitmaak – of de supervisors sputteren tegen: ‘Maar het moet. Dat hebben we toch afgesproken?’ Dan stapt de ontwikkelaar naar de wethouder zegt: ‘Anders ga ik wel weg’. Robeco zit in een toren van nog geen 20 jaar oud, wil in een nieuwe toren tegenover het station. Dat wordt toegestaan, omdat ze anders dreigen weg te gaan. Deze stad slaagt er op geen enkele manier in om af te dwingen dat de leegstand niet vergroot wordt. In de Test Sites Istanbul en São Paolo die op de Biënnale worden gepresenteerd, zien we prachtige, blinkende, Nederlandse plannen, die je echt met trots vervullen. Daar werkt die Superdutchness nog. Dan kijk je naar Rotterdam, daar lijkt het een enorme armoede. Er wordt een model geëxporteerd dat werkt en echt laat zien wat ontwerp te bieden heeft, maar Rotterdam laat zien dat onze eigen overheden het laten lopen."

"Wat we in Rotterdam zien, is de desintegratie van de publieke planning. ZUS vult de ideeën- en machtsleegte die daardoor ontstaat gedeeltelijk op. Daar mogen we dankbaar voor zijn, maar tegelijk is de eenzame positie van ZUS het symptoom dat het grondig mis is. Wat ZUS doet is het aan de kaak stellen wat er niet klopt, en het dan maar zelf doet. Ik herken daar veel in, en het vervult me met hoop dat het uiteindelijk wel weer goed komt met de Nederlandse stedenbouw. Het wachten is op het moment dat de tijdelijke en plaatselijke aanvallen van ZUS en soortgelijke bureaus op het systeem, zich bestendigen in het stichten van een heel nieuw systeem, en we publieke planning weer zien als iets dat we niet alleen maar exporteren, maar ook in ons eigen land realiseren.”

Lees het volledige interview met Wouter Vanstiphout in AWM 48 dat vandaag is verschenen.

Trefwoorden

test site rotterdam iabr zus wouter vanstiphout

1	Gemeente Haarlemmermeer kiest plan Ons Erf voor deelgebied Lincolnpark Hoofddorp woensdag, 3 december
2	De mythe van de architect dinsdag, 2 december
3	Veel Nederlandse winnaars bij de Archello Awards 2025 dinsdag, 2 december
4	Barcode Architects presenteert opgeleverd stadskantoor van Dresden vrijdag, 5 december
5	Ibelings van Tilburg geeft boerderij met monumentale schuur in Zoetermeer woonbestemming dinsdag, 2 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Ruim 132.000 bezoekers voor 5e IABR

18 december 2012

Omstreden Turkse brug klaar voor verkiezingen

14 februari 2014

Pierre Bayleprijs voor Wouter Vanstiphout

3 november 2014

Zomerprogramma Test Site Rotterdam

26 juni 2012

Dirk Sijmons curator 6e IABR

13 juni 2012

Architectuurjaar 2012 (2): 5e IABR

11 december 2012

Tweede deel Luchtsingel geplaatst

4 juli 2012

IABR: ZigZagCity toont 'vergeten' stadsplekken

20 april 2012

IABR: Making City handreiking van ontwerper

19 april 2012

IABR: Test Site Rotterdam

19 april 2012

IABR: Test Sites Istanbul en São Paulo

23 april 2012

IABR: overheid geeft leiding uit handen

20 april 2012

Ombouw kantoren in Rotterdam succesvol

11 september 2012

ZUS

2 september 2019

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Amsterdam schrijft architectenprijsvraag uit voor nieuwbouw theater De Meervaart

5 december, 4:45

Behalve het nieuwe gebouw, dat in een hoek van de Sloterplas komt te staan, behelst de prijsvraag ook een herinrichting van de zuidwestoever van het meer.

Barcode Architects presenteert opgeleverd stadskantoor van Dresden

5 december, 2:53

Het door Barcode Architects en Tchoban Voss Architekten ontworpen stadskantoor van Dresden is geopend. Het 34.000 vierkante meter omvattend gebouw maakt deel uit van de vernieuwing van het Ferdinandplatz in het centrum van de Duitse stad.

MIX architectuur en MAAK space ontwerpen landschappelijk woonveld in Leidschendam

5 december, 1:45

MIX architectuur en MAAK space ontwierpen in opdracht van ontwikkelaar Blauwhoed een landschappelijk woonveld met 64 grondgebonden woningen dat onderdeel is van de gebiedsontwikkeling Vlietvoorde in Leidschendam.

Nieuwbouw Algemeen Ziekenhuis Diest in gebruik genomen

5 december, 11:55

Het door archipelago ontworpen gebouw wordt omringd door groen, een conditie waarvan gebruik is gemaakt door veel uitzicht te creëren. Ook is op het maaiveld een colonnade gerealiseerd, die de overgang van binnen naar buiten verzacht.