'Kleine ingrepen in de stad beïnvloeden gedrag'

21 januari 2014, 16:53

Kleine ingrepen in de stedelijke ruimte kunnen het gedrag van mensen beïnvloeden. Psycholoog en fotograaf Marina Meeuwisse is maandag gepromoveerd op een onderzoek naar de wijze waarop het idee van een stad zich in de hoofden van de mensen vormt. Ze laat zien dat mensen ongemerkt betekenissen toekennen aan plekken die zij schijnbaar achteloos passeren, die op hun beurt het gedrag beïnvloeden.

Dat heeft de Vrije Universiteit Brussel bekendgemaakt, alwaar Meeuwisse is gepromoveerd. “De resultaten bieden inzicht in hoe het imago en de identiteit van wijken ingrijpend veranderd kunnen worden. Bescheiden ingrepen in de textuur, kleur, materiaalgebruik van de stad op ‘ooghoogte’ veranderen de betekenis van een plek, aldus Meeuwisse.”

Kwetsbare wijken
Grote steden kennen kwetsbare wijken met een hardnekkige problematiek, waar leefbaarheid en veiligheid onder druk staan. Vaak zijn het ingewikkelde vraagstukken waarbij een soms explosieve combinatie van fysieke, sociale en economische factoren tot grote problemen kan leiden.

"Oplossingen voor deze vraagstukken vragen om inzicht in de factoren die de samenhang tussen de gebouwde stad en stedelijke cultuur verklaren", aldus de universiteit.

“Er is weinig fundamenteel interdisciplinair onderzoek gedaan naar de relatie tussen de stedelijke inrichting in de stad en stedelijke cultuur, de sociale texturen in een stad”, zegt Meeuwisse zelf.

“Bovendien is er spraakverwarring tussen makers en denkers: de ontwerp- en sociale disciplines hanteren begrippen en concepten die voor meerdere uitleg vatbaar zijn en vanuit een wetenschappelijk oogpunt onderling niet uitwisselbaar zijn.”

“De resultaten van het onderzoek bieden politici, bestuurders, ontwerpers en sociaal wetenschappers een handelingskader en concrete richtlijnen voor een geïntegreerde, agogische aanpak van stedelijke vraagstukken.”

Leerprocessen
Volgens het onderzoek liggen ‘non-formele en informele’ leerprocessen ten grondslag aan de vorming van het denkbeeld van een stad in de hoofden van mensen. “Dat zijn vormen van leren waarbij geen expliciete aandacht is voor kennisoverdracht”, meldt de Vrije Universiteit Brussel.

“De termen verwijzen naar alle vormen van leren die in het dagelijks leven plaatsvinden, elke ontmoeting, elke ervaring kan daarvan deel uitmaken. De hersenstructuren die zulke toevallig geleerde kennis opslaan zijn niet ‘on speaking terms’ met de hersenstructuren waarin we formele aangeleerde kennis opslaan.”

“Ook blijkt dat ons geheugen geen onderscheid kan maken tussen feit en fictie en dat de media impliciet bijdragen aan ‘de stad als denkbeeld’. Daarom is een nieuw concept aan het onderzoeksdomein toegevoegd: 'de intrinsieke stad'. Dat is een gedroomde stad die geen fysieke bodem heeft en bestaat uit werkelijk ervaren gebeurtenissen en niet werkelijk ervaren gebeurtenissen: verhalen van anderen, verhalen uit de media.”

Boek
Volgens de Rotterdamse wethouder Marco Florijn wordt de stad dankzij het onderzoek ‘grijpbaarder’. Hij heeft Meeuwisse uitgenodigd haar onderzoek op het stadhuis van zijn gemeente te komen presenteren. Binnenkort verschijnt het boek ‘De intrinsieke stad’, dat onder meer te koop zal zijn bij Het Nieuwe Instituut.

Trefwoorden

marina meeuwisse

1	Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken vrijdag, 28 november
2	Dolmen – mysterieus object aan de rand van de Veluwe vrijdag, 28 november
3	Gemeente Haarlemmermeer kiest plan Ons Erf voor deelgebied Lincolnpark Hoofddorp woensdag, 3 december
4	Rijnboutt levert CityPromenade in Nieuwegein op vrijdag, 28 november
5	De mythe van de architect dinsdag, 2 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Kamer stemt in met uitgebreide Rotterdamwet

7 maart 2014

OESO: Nederland moet meer halen uit steden

25 april 2014

Steeds meer jonge vrouwen naar grote stad

6 februari 2015

Andere nieuwsberichten

Met Lighthouse is voorlopig hoogste toren van Eindhoven opgeleverd

2 uur geleden

In Eindhoven is de door De Zwarte Hond ontworpen woontoren Lighthouse opgeleverd. Met 109 meter is het gebouw op Strijp-S momenteel de hoogste toren van de Lichtstad.

Sporthal van MoederscheimMoonen Architects markeert transformatie naar parklandschap

3 uur geleden

MoederscheimMoonen Architects heeft in Weert een nieuwe sporthal ontworpen die de transformatie van een sportpark naar een parklandschap gaat markeren.

MUST Stedebouw wint prijsvraag verbeteren van naoorlogse wijken met water

Vandaag, 11:54

Het plan ‘Nieuw leven tussen Veen en Steen’ is gericht op het toekomstbestendig maken van de Schrijverswijk in Veenendaal, waarbij water een belangrijke rol speelt.

Holterbergdistrict Amsterdam Zuidoost herontwikkeld tot gemengde wijk

Vandaag, 10:44

De gemeente Amsterdam gaat een bedrijventerrein nabij de Johan Cruijff Arena herontwikkelen tot een wijk met 240.000 m2 bedrijfsruimte en 5500 tot 8000 woningen.

Staten Utrecht verdeeld over plan voor verbouwing provinciehuis

Vandaag, 13:15

Meerdere Statenfracties in de provincie Utrecht hebben twijfels over het plan voor de verbouwing van het provinciehuis.

‘Ambtenaren zeer ontevreden over privatisering bouwtoezicht’

Vandaag, 10:00

Ambtenaren zeggen de grip te zijn kwijtgeraakt, meldt Binnenlands Bestuur.

Wang Shu en Lu Wenyu worden curator Architectuurbiënnale van Venetië in 2027

Gisteren, 14:52

De Chinese architecten en docenten verzorgen de artistieke leiding van de twintigste editie van de Venetiaanse architectuurmanifestatie.

Verduurzaming Nederland moet veel eerlijker, vindt adviesraad

Gisteren, 12:18

De verduurzaming van Nederland dreigt vast te lopen, doordat grote groepen mensen de voordelen mislopen en daardoor het draagvlak afbrokkelt, stelt de RLi.