John Habraken, Heineken World Bottles, 1963 (collectie Het Nieuwe Instituut)

Ontwerpen in tijden van schaarste

16 mei 2014, 9:24

Een periode van crisis kan een bron van vernieuwing zijn, schaarste een impuls voor innovatie. Het Nieuwe Instituut in Rotterdam laat het zien in de tentoonstelling Designing Scarcity, die 28 juni opent.

Onder het curatorschap van Jan Boelen/Z33 (Hasselt, België) biedt Designing Scarcity een breed panorama van ontwerpstrategieën die ontwerpers e´n gebruikers aanwenden in tijden van schaarste. De tentoonstelling maakt daarvoor gebruik van ontwerpen, gebouwen, interieurobjecten, gebruiksvoorwerpen en denkmodellen.

Toen en nu
Met de tentoonstelling wil Het Nieuwe Instituut een platform bieden aan kunstenaars, vormgevers, architecten en gebruikers voor wie schaarste geen beperking vormt, maar eerder kansen biedt voor een alternatieve werkwijze.

De ontwerpstrategieën die door deze groep worden ingezet, zijn volgens het instituut te ordenen onder dertien verschillende noemers, waaronder substitutie, reparatie, zelfvoorziening en informatie.

Deze ontwerpstrategieën zijn van alle tijden, stelt Het Nieuwe Instituut. In de afgelopen eeuw zijn ze goed te herkennen in de ontwerpen die tijdens en vlak na de twee wereldoorlogen werden gemaakt, maar ook in werk uit de jaren zeventig en van dit moment.

Om dat te laten zien, heeft de organisatie binnen elk onderdeel van de tentoonstelling zowel historische voorbeelden (deels uit eigen archief) als hedendaagse projecten geselecteerd. Verder tonen masterstudenten van Design Academy Eindhoven eigentijdse oplossingen, geïnspireerd door historische voorbeelden uit het archief van Het Nieuwe Instituut.

De Nederlandse context vormt de rode draad. De diversiteit aan disciplines (architectuur, stedenbouw, vormgeving, mode, etc.) en ontwerpers (professionals én amateurs) wordt zonder hiërarchie gepresenteerd. Elke oplossing, elk object of concept toont op eigen wijze de kracht van schaarste als bron voor innovatie.

Strategieën
De tentoonstelling laat bijvoorbeeld zien hoe er in periodes van schaarste altijd alternatieven zijn gevonden voor materialen en grondstoffen. Het recente project Insect Farm van Atelier Van Lieshout schetst een toekomstscenario met insecten als voedzame, ecologisch verantwoorde en kostenefficiënte voedselbron.

Een herwaardering van reparatie wordt geïllustreerd met het multifunctionele gereedschap Sugru, een duurzaam en kneedbaar siliconenrubber dat bruikbaar is voor reparaties van verschillende soorten objecten. Een voorbeeld uit de categorie zelfvoorziening is The Whole Earth Catalog van Stewart Brand uit 1968. Deze catalogus werd uitgebracht als een overlevingsgids voor de bewoners van de planeet aarde.

De strategie van informeren als aanzet tot DIY (Do It Yourself) wordt onder meer geïllustreerd met plannen en handleidingen van Gerrit Rietveld en Enzo Mari om zelf meubels te maken, en het opendesignsysteem Open Structures van Thomas Lommée.

Verder is werk te zien van onder anderen Formafantasma, Luc Deleu, John Habraken, Herman Hertzberger, J.J.P. Oud, W.H. Gispen en Bruno Mertens.

Designing Scarcity is te zien in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam van 28 juni tot en met 31 augustus 2014.

Trefwoorden

het nieuwe instituut tentoonstelling

1	Nominaties Publiek gebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 8 oktober
2	Flat Amsterdam-Noord 'aangekopt' met 53 seniorenwoningen donderdag, 9 oktober
3	Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas vrijdag, 10 oktober
4	We verdienen betere pers dinsdag, 7 oktober
5	‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’ vrijdag, 10 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Tijdelijke industrie in Museumpark

10 september 2014

Van Lieshout creëert vrijstaat op landgoed

20 mei 2014

Modeshow in architectuur van schuim

8 maart 2016

Tentoonstelling structuralisme in Nieuwe Instituut

13 augustus 2014

Zomerse expositie bij Het Nieuwe Instituut

19 juni 2014

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch

Vandaag, 13:47

Het shortstayhotel met 34 studio’s is gebouwd op de plek van het gesloopte Hotel Terminus. De voorgevel is ontworpen op basis van een analyse van de voorgevel van het oude hotel.

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan masterplan transformatie havengebied New York

10 oktober, 4:34

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan de transformatie van een vijftig hectare omvattend havengebied in New York tot een maritieme haven en een woonwijk.