Geuze: 'Plan gekozen waar niemand last van heeft'

20 januari 2015, 14:47

Wat de kroon op Borneo-Sporenburg zou moeten worden, dreigt volgens Adriaan Geuze te ontaarden in een koffievlek op een gestreken wit overhemd. De man achter het wereldberoemde stedenbouwkundig plan voor de wijk in Amsterdam is niet te spreken over de gevolgde procedure voor het nieuwe gebouw dat op de Ertskade wordt gerealiseerd.

Onlangs maakte de hoofdstedelijke stadsdeelgemeente Oost bekend dat ontwikkelaar Wonam een woontoren mag bouwen op de plek, waar volgens het masterplan van West 8 de derde ‘meteoriet’ in de wijk had moeten verrijzen. Op de kade van Sporenburg werd een krachtig en stoer gebouw voorzien, dat het passende sluitstuk zou vormen voor de (laagbouw)wijk.

Het vorige plan voor het zogeheten Fountainhead-gebouw (of De Stoel) kwam om financiële redenen nooit van de grond, waarna het project vanuit de gemeente werd doorgeschoven naar stadsdeel Oost. Deze organisatie schreef de door Wonam gewonnen tender voor ontwikkelaars uit, waarbij de stem van bewoners, het financiële bod en de mate van duurzaamheid als criteria golden.

Een verkeerde procedure en foute volgorde, volgens Geuze, die tot een slechte uitkomst zal leiden. “In plaats van een stedenbouwkundige herijking als tussenstop koos de stadsdeelgemeente voor een tender waarin geld duurzaamheid en een minimum aan overlast maatgevend waren.”

Zo klein mogelijk
Inwoners van Borneo-Sporenburg hebben tijdens de selectieprocedure inspraak gehad via een bewonersavond en zogeheten e-participatie. Hieruit is volgens Geuze én een aantal bewoners dat een open brief aan stadsdeelbestuurder Thijs Reuten heeft gestuurd, een opdracht geformuleerd die leidde tot een ‘zo klein mogelijk gebouw’.

“Er is gekozen voor een plan waar niemand last van heeft, een verkeerde keuze wat mij betreft”, zegt de stedenbouwkundige, die daarmee allerminst bedoelt dat de wensen en eisen van de omwonenden moeten worden genegeerd. “Ik ben een groot voorstander van actualisering van het oorspronkelijke stedenbouwkundige uitgangspunt en de situatie ligt nu eenmaal anders dan in de jaren negentig toen alles van bovenaf geregeld werd.”

Geuze heeft zelf ook met bewoners van de wijk om de tafel gezeten. “Ik heb met ondersteuning van plaatjes denkoefeningen gedaan om tot een zo goed mogelijk gebouw te komen, waarbij rekening is gehouden met zaken als wind- en schaduwhinder en belemmering van het uitzicht. De aanwezigen waren verrast door de resultaten”, zegt Geuze.

Verder kwam onder meer het creëren van groen en ontmoetingsplaatsen in de waterrijke maar dichte woonwijk aan de orde, iets waar in het winnende plan van Wonam ook veel ruimte voor is geschapen. “Kwalitatief wil ik niet over het plan oordelen, want er deden vooraanstaande ontwikkelaars met goede architecten aan de tender mee”, aldus de oprichter van West 8.

Telefoontje
Wel laat hij fijntjes weten dat geen van de partijen hem ooit heeft gebeld over de stedenbouwkundige randvoorwaarden. Van de gemeente Amsterdam heeft Geuze naar eigen zeggen nog voor het aflopen van zijn mandaat voor Borneo-Sporenburg al geen telefoontje meer gehad over de wijk, die over de hele wereld opzien heeft gebaard dankzij het vernieuwende stedenbouwkundig plan.

Geuze laat het er niet bij zitten, want hij wil voorkomen dat het gebouw dat de kroon op het plan zou moeten zijn, een ‘koffievlek op een gestreken wit overhemd’ wordt. Behalve een smet op de wijk is er dan volgens Geuze eveneens sprake van een dissonant in de rijke stedenbouwkundige geschiedenis van Amsterdam, waarin Borneo-Sporenburg ook een mooie plaats heeft veroverd.

“De wethouder heeft aangegeven behoefte te hebben aan een gesprek. Dat heeft nog niet plaatsgevonden, maar ik kijk er naar uit. Ik zal hem de uitgangspunten voor een goed gebouw voorleggen, zoals ik ook bij de bewoners heb gedaan en laat me nader informeren over de gevolgde procedure.”

Met het idee van een toren op de Ertskade heeft Geuze in ieder geval niet veel, of deze nu kwalitatief goed is of niet. “Een toren kun je ook op het KNSM-eiland neerzetten, of ergens anders, maar is totaal niet specifiek voor deze plek. Hier was een sculpturaal gebouw gepland.”

Trefwoorden

west 8 borneo-sporenburg adriaan geuze wonam amsterdam

1	Team van vijf architectenbureaus maakt winnend ontwerp voor Havenstraat Amsterdam donderdag, 11 april
2	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
3	De architect is op zoek naar liefde woensdag, 10 april
4	Boijmans weer even open tijdens Rotterdam Architectuur Maand donderdag, 11 april
5	ING Research verwacht krimp in bouwsector, woningmarkt trekt aan donderdag, 11 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Awards

Adriaan Geuze

24 september 2018

West 8 wint prijsvraag heraanleg 't Zand

18 juni 2015

Geuze en Bey lid van Akademie van Kunsten

13 januari 2015

Wonam bouwt woontoren Ertskade Amsterdam

6 januari 2015

Bruggen Borneo Sporenburg in Amsterdam in de prijzen

21 november 2002

Toekomst voor Fountainhead onzeker

30 juni 2011

West 8 ontwerpt terminal en park Toronto

14 april 2015

Adriaan Geuze zondag te zien als Zomergast

12 augustus 2015

BAC toont film over geschiedenis De Steltloper

14 februari 2020

West 8 transformeert golfbaan Houston tot botanische tuin

21 september 2020

Adriaan Geuze benoemd tot hoogleraar landschapsarchitectuur TU Delft

24 februari 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Tangram organiseert expositie over AI en de zachte waarden van architectuur

3 uur geleden

De tentoonstelling ‘Onmetelijk belangrijk’ gaat in op kunstmatige intelligentie bij architectonisch ontwerp, met ruime aandacht voor de plaats van niet-meetbare waarden daarin. De tentoonstelling opent op 1 mei met een lezing.

Nederland als vegan-land heeft vele positieve effecten

Gisteren, 16:24

Ontwerpend onderzoek door Strootman Landschapsarchitecten en Universiteit Leiden laat zien dat minder vlees en zuivel resulteert in meer ruimte voor natuur, biodiversiteit en recreatie, meer rechtvaardigheid en in positieve effecten voor de economie.

BurtonHamfelt verzorgt aanpassing en uitbreiding van modulair schoolgebouw

Gisteren, 12:59

Een bestaand, tijdelijk schoolgebouw in Amsterdam Zuidoost, eerder door BurtonHamfelt Urban Architecture modulair en aanpasbaar ontworpen, is door hetzelfde architectenbureau gerenoveerd en uitgebreid voor een nieuwe gebruiker.

Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde

Gisteren, 11:09

In Groningen is gestart met het grondwerk voor de eerste 735 woningen in het nieuwe stadsdeel De Suikerzijde. Aan het project werken zeven architectenbureaus, die later dit jaar een ontwerp zullen presenteren.

Commissie vindt kabinetsplannen voor landelijk gebied onvoldoende

29 minuten geleden

Het adviesorgaan mist in de grootschalige plannen vooral “een duurzaam toekomstperspectief voor de landbouw”.

Gasthuiskwartier Den Bosch nadert voltooiing met bouwstart fase vier

1 uur geleden

De laatste fase bestaat uit een ensemble van negen gebouwen met onder meer appartementen en commerciële ruimte, naar een ontwerp van HilberinkBosch architecten en Mulleners + Mulleners Architecten.

Kabinet trekt 11 miljoen euro extra uit voor bibliotheken

Gisteren, 16:49

Gemeentes hebben al twee rondes de kans gehad om een aanvraag in te dienen. Toch zijn 63 aanvragen van 44 gemeentes afgewezen.

D66 wil dat zonnepanelen kunnen ‘meebewegen’ met stroompieken

Gisteren, 10:31

Installaties met zonnepanelen moeten als het aan D66 ligt zo worden afgesteld, dat ze bij stroompieken tijdelijk minder stroom kunnen doorgeven aan het net.

Instanties gaan samenwerken bij aanpak woningen aardbevingsgebied

11 april, 4:37

Bij woningen die voor beide in aanmerking komen, worden de versterkingswerkzaamheden gecombineerd met het herstel van bijvoorbeeld fundering of dakconstructie.