Onderkomen Koninklijke Gazelle vernieuwd

13 juli 2015, 17:03

Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan het vernieuwde onderkomen van Koninklijke Gazelle in het Gelderse Dieren. De fietsfabrikant heeft een nieuwe montagehal laten bouwen, twee bestaande panden gerenoveerd en de logistieke indeling verbeterd. Architecteweb heeft samen met vertegenwoordigers van Bronsvoort Blaak Architecten alvast een kijkje genomen.

Tekst Ronnie Weessies

Gebroederlijk staan ze naast elkaar, de ‘drie generaties architectuur’ die het gezicht van Koninklijke Gazelle aan de Wilhelminaweg in Dieren bepalen. De nieuwe montagehal omarmt de monumentale rijwielfabriek uit 1912 en de Beltmanvleugel (gebouwd rond 1930), met een huif aan de zijde van de personeelsingang als denkbeeldige hand.

De 6.800 vierkante meter grote nieuwbouw vormt letterlijk de verbindende factor binnen het nieuwe Gazelle Innovation & Production Center. Alle overige functies en ruimtes (ook die in de bestaande gebouwen) hebben een fysieke en/of visuele connectie met dit bouwdeel, waar zich het belangrijkste deel van de fabriek zich bevindt: de productievloer.

Toen de architecten Anton Bronsvoort en Henk Geert Blaak in 2013 voor het eerst de Gazelle-fabriek bezochten, troffen ze een verrommeld geheel aan. De oude fabriek en Beltmanvleugel waren door de vele aanpassingen door de jaren heen volledig dichtgetimmerd geraakt, terwijl de montageafdeling, het magazijn en de lakkerij verspreid waren over een wirwar van gebouwen.

Om hier verandering in te brengen, maakten Bronsvoort en Blaak een ‘vlekkenplan’ met een logischer verdeling van de verschillende functies en een efficiënte productielijn van grondstof tot eindresultaat. Ten opzichte van de oude situatie werd zo meer dan dertig procent aan bebouwd oppervlak bespaard, terwijl het vrachtverkeer op één plek geconcentreerd kon worden.

Oorspronkelijke bouwtekeningen
De oude fabriek en de Beltmanvleugel zijn op basis van de oorspronkelijke bouwtekeningen ontdaan van latere toevoegingen en zoveel mogelijk teruggebracht naar de staat waarin ze zich moeten hebben bevonden in de begindagen. Alleen zijn de vroegere productiehallen en opslag op de verdiepingen getransformeerd tot open kantoorvloeren met moderne voorzieningen.

De lichthof in het monument was door de jaren heen eveneens dichtgebouwd en opgesplitst in drie verdiepingen. De ruimte is weer opengebroken en dient nu als atrium en sociaal hart van het gebouw. In de lichthof bevindt zich de kantine voor alle medewerkers, terwijl via het vele glas zicht wordt geboden op de kantoren in de oude panden en de werkvloer van de nieuwe montagehal.

Door de realisatie van de montagehal staat de achterkant van zowel de oude fabriek als de montagehal nu ‘binnen’. Dit verfraait het uitzicht van de productiemedewerkers en betrekt het kantoorpersoneel en de leidinggevenden meer bij het maakproces. Zij hebben direct zicht op de werkvloer, wat uiteraard de controle versterkt, maar vooral de saamhorigheid en motivatie moet stimuleren.

“We hebben de productielijn zo kunnen neerzetten dat kantoormedewerkers het productieproces volledig kunnen overzien, vanaf de persoon die de spaken zet tot de complete fiets die wordt afgevoerd naar het magazijn”, zegt Bronsvoort.

“Eigenlijk behoort een architect zich helemaal niet met de opstelling van de productielijn te bemoeien, maar we hadden korte lijnen met de opdrachtgever en ze konden het ter plaatse uitproberen. Als het niet had gewerkt, zouden we er zeker van hebben afgezien, maar het ging goed zo.”

Werkvloer verhoogd
De medewerkers van de montagehal beschikken nu over de grootste en prominentste ruimte van de hele fabriek. Met het puin van de gesloopte hallen is bovendien de werkvloer verhoogd, zodat er overal sprake is van gelijkvloerse situatie (wat voorheen niet zo was).

Een langgerekte raampartij aan de straatzijde fungeert als etalage voor de montagehal, terwijl er voor de medewerkers uitzicht op het dorp is ontstaan. “Als hun vrouw en kinderen langs fietsen, kunnen ze zo hun hand opsteken”, vertelt Bronsvoort.

Het is volgens de architect aan de eerder genoemde korte lijnen met de opdrachtgever te danken dat er zo weinig tijd zat tussen het eerste bezoek en de oplevering van het project. De betekenis van Gazelle voor de omgeving heeft gezorgd lokale partijen zoals de gemeente wilden meewerken, wat de snelheid van het project eveneens bevorderde.

Lastiger was het om de instanties te overtuigen van de aanpassingen van het monument die in de ogen van de architecten noodzakelijk waren. “Gelukkig werkten Henk Geert en ik samsam aan het project, voor het eerst sinds ons bureau bestaat overigens. Daardoor kon de een het stokje overnemen als de ander er even geen zin meer in had”, besluit Bronsvoort.

In september neemt Koninklijke Gazelle diens Innovation & Production officieel in gebruik

Trefwoorden

renovatie dieren bronsvoort blaak architecten koninklijke gazelle transformatie

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april
4	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april
5	Kunstmanifestaties tonen ongeziene kant van Brugge en de Belgische kust dinsdag, 16 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Hoofdkantoor HEMA en VNU Media geopend

9 september 2010

Andere nieuwsberichten

Nieuw gebouw met laboratoria en kantoren voor Leiden Bio Science Park

2 uur geleden

Naar verwachting wordt op het Leiden Bio Science Park eind deze maand gestart met de bouw van Nexus Labs & Offices. Ector Hoogstad Architecten is verantwoordelijk voor het ontwerp.

Mecanoo transformeert voormalig concertgebouw in Schotse Perth tot museum

3 uur geleden

Het Perth Museum, dat is gericht op de lokale en Schotse historie in brede zin, biedt onder meer onderdak aan de Stone of Scone. De belangrijkste steen uit de geschiedenis van Schotland is ondergebracht in een beeldbepalend eiken meubel.

Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend

Vandaag, 11:35

De door Orange Architects ontworpen toren markeert de entree van de nieuwbouwwijk Nieuw Delft vanaf de westzijde. De toren biedt plek aan 85 woningen en een 200 vierkante meter omvattende horecaruimte.

MoederscheimMoonen ontwerpt nieuw bewegingscentrum voor zorglandgoed

Vandaag, 09:25

In opdracht van zorginstelling Ipse de Bruggen heeft MoederscheimMoonen Architects een nieuw bewegingscentrum ontworpen voor landgoed Hooge Burch in Zwammerdam. Bio-based materiaalgebruik en energieneutraliteit zijn uitgangspunten bij het ontwerp.

Amsterdam gaat meer woningen voor ouderen geschikt maken

4 uur geleden

De gemeente past bestaande seniorenflats op verschillende manieren aan om ouderen langer zelfstandig te laten wonen.

FNV: minister moet ingrijpen na censuur door bestuur TU Delft

Vandaag, 12:12

Volgens de vakbond ‘rommelt het aan alle kanten’ bij de universiteit, nu het bestuur daar ‘censuur toepast om een kritisch artikel in het eigen universiteitsblad Delta onder het tapijt te vegen’.

Gelderland wil 12.000 huizen bouwen bovenop bestaande daken

Vandaag, 10:03

De provincie Gelderland denkt dat er komende vijf jaar 12.000 huur- en koopwoningen bijgebouwd kunnen worden door optoppen.

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

Gisteren, 16:31

Zo komt er van 2025 tot en met 2027 jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van de bestaande woningvoorraad en het versnellen van de woningbouw.