Abonneer je nu op onze nieuwsbrieven!

Abonneren

Nee, bedankt

Ja, denk met me mee rond de
materialisering van mijn project

Rijksbouwmeester Francesco Veenstra

Rijksbouwmeester: veranker positie architect in de wet

1 september 2023, 10:15

Veranker de rol van de architect in de wet of verstevig zijn rol in het bouwproces op een andere wijze. Daarvoor pleit Rijksbouwmeester Francesco Veenstra aanstaande woensdag tijdens een rondetafelgesprek over architectuurbeleid in de Tweede Kamer. Een architect kan bijvoorbeeld de omgevingsvergunning voor een project indienen, stelt Veenstra voor.

Het pleidooi is een van de ‘instrumenten’ die Veenstra voorstelt om de positie van architecten bij bouwprojecten te versterken en de ruimtelijke kwaliteit in Nederland te verbeteren. “Ik vind het gek dat een opdrachtgever niet per se een architect nodig heeft om een bouwvergunning aan te vragen. De rol van een constructeur is wél wettelijk verplicht. Die moet zijn berekeningen indienen, anders krijg je geen vergunning”, zegt Veenstra tegen Architectenweb.

Een wettelijke verankering van diens rol is niet alleen goed voor de positie van de architect, maar is ook essentieel voor het verbeteren en waarborgen van de ruimtelijke kwaliteit in het algemeen, stelt de Rijksbouwmeester. “De inpassing van een gebouw, hoe het eruit ziet en hoe het gematerialiseerd is, is van werkelijke betekenis voor de maatschappij. Daarom is het cruciaal dat een architect een volwaardige plek aan de tafel krijgt, waar hij de opdrachtgever kan bevragen en op die manier goed opdrachtgeverschap en de ruimtelijke kwaliteit van een project stimuleert.”

Onafhankelijke bouwmeester voor elke gemeente
Aanstaande woensdag organiseert de commissie Binnenlandse Zaken op initiatief van Kamerlid Henk Nijboer (PvdA) een rondetafelgesprek over architectuurbeleid. De Rijksbouwmeester heeft namens het College van Rijksadviseurs een position paper ingediend waarin hij de visie van het CRa op dit terrein uiteenzet. Naast een wettelijke verankering van de rol van de architect pleiten Veenstra en zijn collega-Rijksadviseurs Jannemarie de Jonge (Landschap en Water) en Wouter Veldhuis (Stad en Infrastructuur) onder meer voor het instellen van een onafhankelijke bouwmeester voor elke gemeente.

“Gemeentes beslissen over zaken die direct invloed hebben op onze leefomgeving. Een bouwmeester is iemand die opereert tussen de politieke agenda en een sterk commercieel georiënteerde markt. Die twee agenda’s vertellen samen niet het complete verhaal. Wat mist is een reflectie op het sociaalmaatschappelijke belang van vormgeving en ruimtelijke inrichting. Een bouwmeester is iemand die daarin ontwerpvrijheid, de integraliteit van opgaven, en het zicht op de lange termijn agendeert. Zaken die in het gewone krachtenspel telkens ondergeschikt raken”, schrijft het CRa in zijn position paper.

Introductie Open Oproep
Verder stelt het CRa voor om de Open Oproep als prijsvraagmodel voor architecten te introduceren, eveneens om goed opdrachtgeverschap te stimuleren. Er is de afgelopen jaren in Nederland al een aantal Open Oproepen georganiseerd, maar anders dan veel architecten graag zouden zien is het model nog lang geen gemeengoed zoals in Vlaanderen, waar tientallen Open Oproepen per jaar worden uitgeschreven. Onze zuiderburen hebben daar zelfs een speciaal ambtenarenapparaat voor.

Ook pleit het CRa voor het instellen van een Atelier Ontwerpkracht Landelijk Gebied. “Het Atelier richt zich op ontwerpend onderzoek, stimuleert en begeleidt voorbeeldplannen (koplopers) en ontwikkelt instrumenten om regionaal in te zetten. Er kunnen gespecialiseerde ontwerpers worden opgeleid en er kan een netwerk van ontwerpers in het landelijk gebied worden gefaciliteerd. Vanuit het Atelier kunnen onafhankelijke kwaliteitsteams worden ondersteund die de gebiedsprocessen begeleiden en de omgevingskwaliteit borgen”, aldus het CRa.

Nederlands Architectuurinstituut
Het rondetafelgesprek in de Tweede Kamer vindt komende woensdag plaats van 10.45 tot 14.15 uur. Naast de Rijksbouwmeester komen onder meer Josien Paulides (zakelijk directeur Nieuwe Instituut) en Ole Bouman (directeur van Design Society, oud-directeur van het Nederlands Architectuurinstituut) aan het woord.

De inmiddels demissionaire regering kondigde deze zomer aan te gaan onderzoeken of er weer een Nederlands architectuurinstituut kan komen. De directie van het Nieuwe Instituut, de opvolger van het in 2013 opgesplitste NAi, toonde zich vorige week niet heel enthousiast over dat idee. Volgens algemeen en artistiek directeur Aric Chen en Paulides kan de politiek beter samenwerken met de architectuurorganisaties die er al zijn.

Volgende week publiceert Architectenweb een uitgebreid interview met Rijksbouwmeester Francesco Veentra

Trefwoorden

nederlands architectuurinstituut college van rijksadviseurs francesco veenstra rijksbouwmeester nieuwe instituut tweede kamer bouwmeester open oproep stadsbouwmeester architectuurbeleid nai

1	Staatsbosbeheer dreigt recreatiegebieden in Zuid-Holland te sluiten maandag, 13 mei
2	Villa op Terschelling die zich opricht uit de duinen vrijdag, 17 mei
3	Studio Muoto ontwerpt industriële woontoren voor De Nieuwe Stad woensdag, 15 mei
4	Architecten\|en\|en en Bygg ontwerpen grotendeels biobased woontoren voor wooncoöperatie in Eindhoven maandag, 13 mei
5	Lange, horizontale lijn verbindt twee delen vakantiewoning Bretagne dinsdag, 14 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Enno Zuidema benoemd tot regiobouwmeester aardbevingsgebied Groningen

1 september 2023

Rijksbouwmeester: verlies van arbeidskrachten in architectuur werkt door in hele samenleving

6 september 2023

VEH: verschil in kosten bouwvergunning gemeentes soms 10.000 euro

8 september 2023

Het Nieuwe NAi

12 september 2023

BNA pleit voor ministerie van ruimtelijke ontwikkeling en wonen

1 december 2023

Interview met Kamerlid Henk Nijboer: 'Architectuur heeft een duidelijke spreekbuis nodig'

5 oktober 2023

De Jonge onderzoekt versterking positie architect bij woningbouw

18 oktober 2023

Farid Minhas wordt nieuwe directeur van Neprom

10 januari

Open brief CoLA en IABR aan staatssecretaris Uslu

5 september 2023

ING-econoom: hoge rente in eurozone raakt woningmarkt

15 september 2023

Honderdjarig jubileum Rijkscollectie Architectuur en Stedenbouw gevierd met expositie

23 november 2023

Ben van der Meer en Michiel Van Driessche worden stadsbouwmeester Groningen

20 december 2023

Maquettedepot Nieuwe Instituut open tijdens Art Rotterdam

19 januari

Podcasts en publicatie over realiseren ruimtelijke kwaliteit bij stedelijke ontwikkeling

26 april

Schrijvers open brief Rekenkamer: ‘Geheimhoudingsclausule dwingt ons publieke discussie te forceren’

13 september 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

NEPROM-prijs naar ontwikkeling van Cruquius in Amsterdam

17 mei, 4:00

Tijdens de Dag van de Projectontwikkeling in 1931 Congrescentrum Den Bosch heeft de NEPROM haar tweejaarlijkse prijs uitgereikt aan gemeente Amsterdam en ontwikkelaar en belegger Amvest voor de ontwikkeling van Cruquius in Amsterdam.

Neutelings Riedijk wint prijsvraag Cité des Imaginaires en Grand Musée Jules Verne in Nantes

17 mei, 2:14

Neutelings Riedijk Architecten heeft in samenwerking met ars architectes urbanistes de ontwerpwedstrijd voor Cité des Imaginaires en Grand Musée Jules Verne in Nantes gewonnen.

Maaskant Park in Groot Handelsgebouw geopend voor publiek

17 mei, 10:00

Vanaf zaterdag 18 mei 2024 is het Maaskant Park in het Groot Handelsgebouw overdag geopend voor publiek. Het park ligt in de binnenplaats van het gebouw en is ontworpen door Blooming Buildings.

Villa op Terschelling die zich opricht uit de duinen

17 mei, 9:00

In West aan Zee, op Terschelling, heeft 2by4-architects een villa ontworpen die enerzijds ingebed is in de duinen maar zich anderzijds ook opricht om erover uit te kijken.

Bouwend Nederland: mooie ambities, komt aan op goede uitvoering

17 mei, 1:17

Bouwend Nederland zegt dat in het hoofdlijnenakkoord van de formerende partijen "mooie ambities staan, maar dat het aankomt op goede uitvoering".

WRK Architecten deelt kennis rond duurzaam ontwerpen op eigen website

16 mei, 12:18

WRK Architecten heeft zijn kennis vertaalt in een aantal ontwerpprincipes en toont in een aantal casussen hoe het invulling geeft aan de verwezenlijking van de klimaatdoelen.

Studie: duingebied West-Nederland ook geschikt voor wolven

15 mei, 2:35

In een studie van Wageningen University & Research (WUR) staat dat in het duingebied voldoende bomen zijn en er met damherten en vooral reeën ook genoeg prooidieren zijn voor de wolf.

Rekenkamer: Rijkswaterstaat en ProRail denken miljarden meer voor weg en spoor nodig te hebben dan nu begroot

15 mei, 2:29

Tot 2038 is volgens uitvoeringsorganisaties bijna 25 miljard euro meer nodig voor onderhoud van wegen en spoorwegen dan begroot.

RIVM: zonnepanelen worden nu nog gedowncycled, maar recycling is in toekomst mogelijk

15 mei, 2:16

Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) moet het mogelijk zijn om binnen vijf jaar nieuwe technologieën toe te passen waarmee de grondstoffen veel beter van elkaar worden gescheiden en hergebruikt.

Tennet: afschalen kolen- en gascentrales verzwakt stabiliteit electriciteitsnet na 2033

15 mei, 10:00

De overheid moet met een plan komen om stroomtekorten vanaf 2033 te voorkomen. Daarvoor pleit netbeheerder TenneT, die waarschuwt dat de leveringszekerheid van elektriciteit na dat jaar "duidelijk verslechtert".

Ga naar het nieuws-archief