Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Renovatie van sociale woningbouw
Symposium
Jonas
Orange Architects
Uitreiking Architectenweb Awards 2023
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
Nieuw elan voor sociale woningbouw
Symposium
Marjolein van Eig
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2023
Renovatie van sociale woningbouw
Symposium
Amare
Een gestapelde wereld vol cultuur
Triodos Bank
RAU
Cedar / Hoofdkantoor ING
Benthem Crouwel Architects met HofmanDujardin
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
studio.nambarch
een architectuurstudio voor transformaties, renovaties & nieuwbouw.
Furns
Street Furniture
HOH Architecten
STUDIO Draft
concept | ontwerp | advies
EASYfelt
Specialist in PET-vilt
ardor-studio
Interieurarchitectuur
Bygg Architecture & Design
studio.nambarch
een architectuurstudio voor transformaties, renovaties & nieuwbouw.
EASYfelt
Specialist in PET-vilt
INOTEC Noodverlichting B.V.
Wubben.Chan architecten
Het bureau voor architectuur, engineering, innovatie en communicatie
HOH Architecten
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Felix Claus over hoe je je bij ieder project op één ding moet concentreren
Gesprek met Carolien Schippers over hoogbouw in New York
Gesprek met Tobias Verhoeven over duurzame stedelijke verdichting
Gesprek met Cécilia Gross over het nieuwe Olympisch zwembad in Parijs
Gesprek met Oana Bogdan en Jan Peter Wingender over de lage honoraria in België en de wankele cao in Nederland
Gesprek met Lennaert van Capelleveen over data, parametrisch ontwerpen en AI
Gesprek met Felix Claus over hoe je je bij ieder project op één ding moet concentreren
Gesprek met Carolien Schippers over hoogbouw in New York
Gesprek met Jeroen Zuidgeest over de Oostflank van Rotterdam
Gesprek met Cécilia Gross over het nieuwe Olympisch zwembad in Parijs
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Kubistische vrijstaande woning
Trivium College - Amersfoort
Beatrixhof
Villa NW6
learning to let go: chonggu experimental school
Zwevend landhuis
Vertical Farm Beijing
Een gevelbekleding met karakter: MATO 1 Moods
Avontuurlijk én duurzaam kinderdorp
Villa NW6
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Western Red Cedar
Duurzaam Noord-Amerikaans naaldhout
WoodFrame Slim
Wij denken mee met het behalen van de duurzaamheidscriteria bij verbouwingen.
Solarlux Flexa scheidingswanden
Flexibele ruimteconcepten voor transformeerbare architectuur
Duurzame scheidingswanden van vlas
De meest duurzame wand van Nederland
Paneelwand P110
Het paradepaardje onder de mobiele wanden
Modern aluminium allround LED vluchtrouteaanduiding armatuur
Alles-in-één oplossing
Varia-Click voor decoratieve gevelbekleding
Klikbare kokers voor stijlvolle gevels
Vergelijking Houten vloer en PVC vloer
Eerlijke vergelijking tussen Houten vloeren en PVC vloeren
EcoBrick: slank, duurzaam bouwen met smalle gevelbakstenen
Natuurlijke luxe in hoogwaardige interieurs
Vescom introduceert 10 nieuwe dessins zijden wandbekleding
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Paris Proof: ‘Ontwerpen met milieu-impact en restwaarde’
Stadsschouwburg Utrecht, Lucasbolwerk 24, 3512 EJ Utrecht
Kenniscongres: spreek jij de taal van de Omgevingswet al?
Bouw- & Infrapark Harderwijk – Ceintuurbaan 2, 3847 LG Harderwijk
BIM: feiten en fabels
Online
Basiscursus IFC - exclusief voor Archicad gebruikers
BNO Interieurzaken: Slimme ruimtes, slimmer leren
Mosa Design Studio, Pedro de Medinalaan 1a, Amsterdam
Rotterdam Architectuur Maand 2024
Verschillende locaties in Rotterdam, met het Museumpark als festivalhart
De toekomst van ons geld
Stadhouderslaan 41, 2517 HV Den Haag
A-Imagination in Architectuur
Groot Heiligland 47, 2011 EP Haarlem
Klimaatbeheersing, wooncomfort en circulariteit zijn sleutelwoorden op Polyclose 2024
Flanders Expo, Hal 1-6, Maaltekouter 1, Gent (België)
BNO Interieurzaken: Slimme ruimtes, slimmer leren
Mosa Design Studio, Pedro de Medinalaan 1a, Amsterdam
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Projectmanager houtbouw projecten (uitbreiding team)
Architect (met affiniteit met stedenbouw)
Architect
BiermanHenket zoekt een: technisch ontwerper/ BIM modelleur
Senior architect / stedenbouwkundige
Technisch Ontwerper
Architect – Compagnon
junior architect
Allround architect (medior)
Junior Architect
Projectarchitect Renovatieprojecten (32 - 40 uur per week)
Architect
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Abonneer je nu op onze nieuwsbrieven!
Abonneren
Nee, bedankt
Ja, denk met me mee rond de
materialisering van mijn project
Violette Schönberger
Copyright: Maarten van Haaff
Violette Schönberger
Copyright: Maarten van Haaff
Gisteren van morgen
24 oktober 2023, 9:00
Na een lange autorit stapten we uit in een kleurloos stadje ergens in Noord-Polen. Mijn reisgenoot toonde me haar geboorteplaats. Ze straalde. Op ieder hoekje van de flatwijk had ze jeugdherinneringen. Ze wees de plekken aan waar ze had gespeeld en vertelde hoe saamhorig de wijk was geweest. Ik keek mijn ogen uit. Wat ik zag was iets totaal anders. In mijn perceptie was dit een treurige, betonnen vlakte met obligate groenvlakken, anonieme adressen en eentonige woongebouwen, zoals er duizenden van staan in de wereld. Het schrille contrast tussen die zoete, rijke en levendige herinneringen en een plek die zoveel uniforme saaiheid uitstraalt was indrukwekkend. Architectuur herbergt betekenissen die het zelf niet noodzakelijkerwijs uitdrukt.
Rijke herinneringen in een onooglijk appartement, de Zuid-Koreaanse kunstenaar Do Ho Suh weet er alles van. Gedurende twintig jaar woonde hij in een klein souterrain in Chelsea, New York. Daglicht van één kant, wc die direct uitkomt in de woonkamer, keuken zo klein als een voorraadkast. Op het eerste gezicht geen ruimte om te koesteren, geen architectuur om te waarderen. Maar Suh verwerkte zijn herinneringen aan dit appartement tot grote kunst. In zijn werk
Rubbing/Loving
, pakte hij het volledige interieur van dit appartement in met papier: muren, vloeren, wastafels, leidingen, deurknoppen, alles. Over dat papier wreef hij met potlood net zo hard (of zacht) dat de textuur en het reliëf van de ondergrond doordrukten. Deze techniek, frottage, paste hij toe op meerdere pekken. Het is monnikenwerk als het gaat om zulke grote oppervlaktes. Voor Suh is
rubbing
een vorm van afscheidsceremonie van iedere millimeter door hem bewoonde ruimte. Het papier neemt hij vervolgens weer van de muren af en stelt het tentoon. Een 1:1 uitgevouwen replica van het huis, hoogst intiem, met ieder krasje, spijker of oneffenheid geopenbaard aan het grote publiek.
Nóg indrukwekkender dan zijn
rubbing
projecten zijn de textielreplica’s die Suh maakte van alle huizen waar hij heeft gewoond. Museum Voorlinden toonde in 2019 een groot aantal van deze werken. In doorschijnende polyester stof naaide hij volledige woningen op ware grootte aan elkaar. Nagebouwde driedimensionale ruimtes, met alle details, tot de stopcontacten aan toe, ervaarbaar voor publiek. De stenige, harde zwaarte van architectuur gevat in een haast onstoffelijk lichte materie. Door de transparantie van het textiel even vluchtig en multi-interpretabel als herinneringen. Deze huizen kunnen letterlijk in een koffer worden opgevouwen en overal naartoe worden meegenomen.
De werken van Suh zijn wereldberoemd en roepen overal waar ze worden tentoongesteld op tot gedachten over huis, thuis, verhuizing en migratie. Zijn werk is het tegenovergestelde van collectief herinneren en herdenken, van monumenten of symbolen waarbij iedereen hetzelfde moet voelen, maar heeft desondanks een groot collectief karakter. De herinnerde privéruimtes van Suh zijn zodanig particulier en intiem dat iedereen zich erin kan herkennen. Iedereen woont, verhuist, herinnert en vergeet. Ook mij raakt zijn werk zeer. Maar wat kan ik er mee als architect?
Herinneringen laten zich niet ontwerpen door architectuur, getuige mijn bezoekje aan Noord-Polen. Sterker nog: architectuur die pretendeert herinneringen te organiseren, is vaak voorspelbaar. Te veilig, clichématig, risicoloos. Herinneringen zijn subtieler, ze ontwikkelen zich in de tijd, zijn grillig en kwetsbaar. Misschien, bedenk ik, zal er ooit een kunstenaar wonen in een door mij ontworpen appartement, een kunstenaar die over twintig jaar zijn leven ceremonieel wil bewaren in de vorm van een 1:1 kunstwerk. Welke texturen wil ik dat deze toekomstige kunstenaar op het papier frotteert? Hoe zou ik willen dat duizenden bezoekers de architectuur van deze door mij ontworpen intieme ruimtes beleven, aanschouwen, bespreken?
Het werk van Suh creëert een verhoogd bewustzijn over het belang van ieder detail in de ruimte, van de intimiteit van het ontwerpen van andermans woonruimte. De invloed van architecten op de particuliere ervaringen van gebruikers is beperkt, maar we blijven de ontwerpers van de ruimte waar hun herinneringen zich zullen vormen. Architecten maken het gisteren van morgen en dat is een enorme verantwoordelijkheid.
Violette Schönberger is architect en stedenbouwkundige. Zij is mede-oprichter van ontwerpbureau FALSEWORK en publiceert columns over architectuur en stedenbouw op
www.fromscratch.work
. In 2019 won ze de Geert Bekaertprijs voor Architectuurkritiek.
Trefwoorden
do ho suh
column
herinnering
violette schönberger
Best gelezen
1
Haarlems Prinses Beatrixplein en omgeving gaan op de schop
dinsdag, 7 mei
2
Stedenbouwkundig raamwerk voor De Nieuwe Kern vastgesteld
vrijdag, 3 mei
3
Kavel 2E Kenniskwartier, Zuidas: acht ontwerpen
woensdag, 8 mei
4
'Zwevend' hotel in Chinese bergregio door MORE Architecture opgeleverd
woensdag, 8 mei
5
Zeven bureaus geselecteerd voor deelname Next Step Program 2024
maandag, 6 mei
Gerelateerde nieuwsberichten
Column
Die zaal, die zaal
26 september 2023
Column
Berichten uit de bubble
28 november 2023
Column
Rioolstedenbouw
27 juni 2023
Column
Surfplank
23 mei 2023
Column
Toekomstdenken
22 december 2023
Column
Grote plannen, met af en toe een grap
30 januari
Column
Droomveranderingen
25 april 2023
Column
Achter de muur
27 februari
Column
Fantastisch
28 maart 2023
Column
Boodschappenlijstje
28 februari 2023
Column
Onverwachte ontmoetingen en veilige routines
26 maart
Column
Het mogelijke of het juiste
31 januari 2023
Verloting van vijf exemplaren van Paradijs van Imperfectie
10 april
Column
Mid-rise Milaan
23 april
Column
Grondrecht
20 december 2022
Column
Acht miljard daken
22 november 2022
Column
Van de olifant en de muis
25 oktober 2022
Column
Post-covid
27 september 2022
Column
Ode aan ons trapje
28 juni 2022
Column
Absoluut
24 mei 2022
Flex of fix?
26 april 2022
Column
Gelaagd geluid
22 maart 2022
Column
Weldaad… met mate
22 februari 2022
Column
Backstage spektakel
25 januari 2022
Column
De postkapitalistische stad
23 december 2021
Column
Burgerraad ruimtelijke ordening
23 november 2021
Column
Oeuvre complète
26 oktober 2021
Lage horizon
28 september 2021
Column
Transfer zone
22 juni 2021
Column
Mijlpalen
25 mei 2021
Column
Engagement?
28 april 2021
Column
Bouwen voor de lang-heid
23 maart 2021
Column
Het feest der ontregeling
23 februari 2021
Column
Kosmische stedenbouw
26 januari 2021
Terugluisteren: Violette Schönberger in Nooit Meer Slapen
24 april
2023 in tien columns door Violette Schönberger
28 december 2023
2022 in tien columns door Violette Schönberger
30 december 2022
Column
Die zaal, die zaal
26 september 2023
Column
Berichten uit de bubble
28 november 2023
Column
Rioolstedenbouw
27 juni 2023
Column
Surfplank
23 mei 2023
Column
Toekomstdenken
22 december 2023
Column
Grote plannen, met af en toe een grap
30 januari
Column
Droomveranderingen
25 april 2023
Column
Achter de muur
27 februari
Column
Fantastisch
28 maart 2023
Column
Boodschappenlijstje
28 februari 2023
Column
Onverwachte ontmoetingen en veilige routines
26 maart
Column
Het mogelijke of het juiste
31 januari 2023
Verloting van vijf exemplaren van Paradijs van Imperfectie
10 april
Column
Mid-rise Milaan
23 april
Column
Grondrecht
20 december 2022
Column
Acht miljard daken
22 november 2022
Column
Van de olifant en de muis
25 oktober 2022
Column
Post-covid
27 september 2022
Column
Ode aan ons trapje
28 juni 2022
Column
Absoluut
24 mei 2022
Flex of fix?
26 april 2022
Column
Gelaagd geluid
22 maart 2022
Column
Weldaad… met mate
22 februari 2022
Column
Backstage spektakel
25 januari 2022
Column
De postkapitalistische stad
23 december 2021
Column
Burgerraad ruimtelijke ordening
23 november 2021
Column
Oeuvre complète
26 oktober 2021
Lage horizon
28 september 2021
Column
Transfer zone
22 juni 2021
Column
Mijlpalen
25 mei 2021
Column
Engagement?
28 april 2021
Column
Bouwen voor de lang-heid
23 maart 2021
Column
Het feest der ontregeling
23 februari 2021
Column
Kosmische stedenbouw
26 januari 2021
Terugluisteren: Violette Schönberger in Nooit Meer Slapen
24 april
2023 in tien columns door Violette Schönberger
28 december 2023
2022 in tien columns door Violette Schönberger
30 december 2022
Toon alles
Andere nieuwsberichten
SO-IL transformeert jachthaven tot kunstcampus in Detroit
39 minuten geleden
Een voormalige jachthaven aan Detroit River wordt naar ontwerp van SO-IL getransformeerd tot kunstcampus. Daarbij worden de tot zover behoorlijk gesloten havengebouwen van Stanton Yards met strategische ingrepen tot elkaar en de stad geopend.
Tribunevormig gebouw van MVRDV met zicht op het hart van Strijp-S
1 uur geleden
Voor woningcorporatie Trudo heeft MVRDV een getrapt gebouw ontworpen, dat 56 huurappartementen en twee verdiepingen met commerciële ruimten biedt. Ruime, groene terrassen geven uitzicht op het culturele hart van Strijp-S in Eindhoven.
Een drijvende beeldentuin in de Hofvijver
8 mei, 4:52
De Hofvijver in Den Haag is de locatie voor de derde editie van BlowUp Art Den Haag. Van 9 mei tot en met 2 juni drijven er opblaasobjecten van vier Nederlandse ontwerpers in de vijver bij het Binnenhof.
Neutelings Riedijk wint prijsvraag voor herontwikkeling terrein Thyssen in Keulen
8 mei, 12:21
Bij het project wordt een leegstaande productiehal getransformeerd tot een evenementenlocatie, op het omringende terrein wordt een mix van kantoren, hotels en andere functies gerealiseerd.
Noord-Holland maakt woningbouw in landelijk gebied makkelijker
34 minuten geleden
Het provinciebestuur gaat er wel vanuit dat een groot deel van de nieuwe woningen in stedelijk gebied kan worden gebouwd.
Rotterdam koopt winkels en knapt ze op om leegstand te voorkomen
8 mei, 1:56
De panden worden opgeknapt en getransformeerd in een poging de Rotterdamse winkelgebieden ‘een boost te geven’.
Alle nieuwe huizen moeten een onderkomen krijgen voor vogels en vleermuizen
8 mei, 10:02
Dat staat in een voorstel van demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken) aan de Tweede Kamer.
Nog drie dagen om jouw suggestie voor de Architect van het Jaar 2024 in te sturen
8 mei, 9:00
Welke architect, of collectief van architecten, heeft dit jaar de grootste bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de architectuur in Nederland? Stuur jouw suggestie uiterlijk 10 mei 2024 op naar Architectenweb.
Aantrekkende verkoop nieuwbouwwoningen geeft Heijmans vertrouwen
7 mei, 2:31
Bouwconcern Heijmans ziet de verkoop van nieuwbouwwoningen verder aantrekken.
Vastgoedadviseur: verduurzamen kantoorgebouwen kost miljarden
7 mei, 12:19
Om de klimaatdoelen van 2030 van het kabinet te halen moeten alle kantoorgebouwen het energielabel A krijgen.
Ga naar het nieuws-archief
Violette Schönberger
Architect
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur