Abonneer je nu op onze nieuwsbrieven!

Abonneren

Nee, bedankt

Ja, denk met me mee rond de
materialisering van mijn project

Bossche School-kerk Heelsum wordt onderkomen van woongemeenschap

23 november 2023, 14:12

De Sint Josephkerk in het Gelderse Heelsum wordt getransformeerd tot het onderkomen van een woongemeenschap. Behalve twaalf woonunits komen er functies als een muziekruimte, werk- en atelierruimten en een centrale ontmoetingsruimte in het gebouw. ARCOM architectuur + bouwmanagement heeft het ontwerp voor de appartementen, studio's en leefruimten gemaakt.

De Sint Josephkerk, die enkele jaren geleden aan de dienst is onttrokken vanwege het teruglopende aantal parochianen, is de enige kerk in het oeuvre van architect Fons Vermeulen (1913-2013). Het kerkgebouw is samen met de naastgelegen pastorie en vrijstaande kerktoren een gemeentelijk monument in de stijl van de Bossche School.

“Om het kerkgebouw zowel van buiten als van binnen zo min mogelijk aan te tasten, kozen we voor een concept waarbij de woonunits als losse elementen in het gebouw worden geplaatst”, zegt architect Henno Westeneng van ARCOM. “Dit gebeurt zodanig dat aangesloten wordt bij het bestaande, strakke ritme en er een logisch semiopenbaar gebied ontstaat waarbij mensen elkaar ontmoeten en samen activiteiten ondernemen.”

De dagkapel en de kleine Sint Josephkapel behouden hun functie, de apsis wordt getransformeerd tot muziekruimte en de vergaderruimten worden omgevormd tot werk- en atelierruimten. In het hart van de kerk komt een grote kas; dit wordt de centrale plek waar mensen elkaar ontmoeten, eten en drinken allerlei activiteiten organiseren.

Openen van een deel van het dak
Het uitgangspunt om een monumentaal, relatief gesloten gebouw zo min mogelijk aan te tasten en toch te bestemmen als woongebouw conflicteert met elkaar. Om het gebouw te laten voldoen aan de huidige regelgeving is licht en lucht noodzakelijk. De oplossing is gevonden in het openen van een deel van het dak. Daarbij wordt de bestaande constructie gehandhaafd, zodat het dak optisch doorloopt en zonlicht op een gefilterde wijze het gebouw binnen komt.

Qua materialisatie wordt aangesloten bij de bestaande combinatie van metselwerk, beton en hout. Daarbij worden de gedemonteerde materialen zoveel mogelijk hergebruikt en wordt bij nieuwe materialen gekozen voor biobased producten.

De Stichting Woonvlinder, de opdrachtgever van ARCOM die recent een haalbaarheidsovereenkomst met de gemeente Renkum sloot voor de transformatie van de kerk, wil appartementen voor kleine huishoudens in de kerk mogelijk maken. “Het worden twaalf woonunits van tussen de 25 en 60 vierkante meter in de kerk zelf én drie appartementen op de verdieping van de parochiewoning”, vertelt stichtingbestuurder Arthur van Iterson.

“De mensen die er komen wonen, vormen een gemeenschap. De betrokkenheid op de omgeving is groot. Er komen gezamenlijke voorzieningen, zoals een keuken en een eetzaal, die ook voor de mensen uit de wijk bedoeld zijn. Zo kan de lokale gemeenschap omzien naar elkaar, net als toen de kerk nog in gebruik was. Maar als een bewoner behoefte heeft aan afzondering kan dat ook. De woonunits hebben ook de nodige eigen voorzieningen.”

Kerkdeuren gaan permanent open
De kerkdeuren gaan permanent open. “Iedereen die wil, kan binnenlopen”, vertelt Jeroen van Slooten, die beheer is van het kerkgebouw en straks samen met zijn vrouw de leefgemeenschap gaat leiden. “Bezoekers kunnen zowel aan de voorkant als de zijkant het gebouw in wandelen. Het moet een soort parkachtig karakter krijgen. Iedereen moet zich welkom voelen.”

Naar verwachting gaat de uitvoering in de loop van volgend jaar van start en kunnen de bewoners in 2025 hun intrek nemen in het getransformeerde kerkgebouw.

Trefwoorden

arcom arcom architectuur + bouwmanagement bossche school heelsum fons vermeulen transformatie kerk

1	Haarlems Prinses Beatrixplein en omgeving gaan op de schop dinsdag, 7 mei
2	Kavel 2E Kenniskwartier, Zuidas: acht ontwerpen woensdag, 8 mei
3	'Zwevend' hotel in Chinese bergregio door MORE Architecture opgeleverd woensdag, 8 mei
4	Zeven bureaus geselecteerd voor deelname Next Step Program 2024 maandag, 6 mei
5	XOOMlab presenteert definitief ontwerp voor wooncoöperatie Eureka! woensdag, 8 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Invloeden Bossche School geven nieuw hoofdgebouw Radboudumc eigen ritmiek

23 november 2022

Woonruimte in een voormalig kerkgebouw met optopping

20 maart

DP6 ontwerpt 23 appartementen in Bossche School-kerk Malden

30 september 2022

Pauwert respecteert Bossche school bij herbestemming en nieuwbouw

8 juli 2020

Woonhuis architect Jan de Jong rijksmonument

16 februari 2018

Ruim zestig woningen op kunstmatig eiland in Doetinchem

15 november 2021

Zelfvoorzienend 'zorglandgoed' voor Almere Oosterwold

15 maart 2021

Huis Jan de Jong wordt voltooid met toevoeging woonhuis

5 april

Energieneutrale nieuwbouw voor Wilhelminaschool Woerden

22 januari 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

SO-IL transformeert jachthaven tot kunstcampus in Detroit

10 mei, 10:20

Een voormalige jachthaven aan Detroit River wordt naar ontwerp van SO-IL getransformeerd tot kunstcampus. Daarbij worden de tot zover behoorlijk gesloten havengebouwen van Stanton Yards met strategische ingrepen tot elkaar en de stad geopend.

Tribunevormig gebouw van MVRDV met zicht op het hart van Strijp-S

10 mei, 9:10

Voor woningcorporatie Trudo heeft MVRDV een getrapt gebouw ontworpen, dat 56 huurappartementen en twee verdiepingen met commerciële ruimten biedt. Ruime, groene terrassen geven uitzicht op het culturele hart van Strijp-S in Eindhoven.

Een drijvende beeldentuin in de Hofvijver

8 mei, 4:52

De Hofvijver in Den Haag is de locatie voor de derde editie van BlowUp Art Den Haag. Van 9 mei tot en met 2 juni drijven er opblaasobjecten van vier Nederlandse ontwerpers in de vijver bij het Binnenhof.

Neutelings Riedijk wint prijsvraag voor herontwikkeling terrein Thyssen in Keulen

8 mei, 12:21

Bij het project wordt een leegstaande productiehal getransformeerd tot een evenementenlocatie, op het omringende terrein wordt een mix van kantoren, hotels en andere functies gerealiseerd.

Noord-Holland maakt woningbouw in landelijk gebied makkelijker

10 mei, 10:26

Het provinciebestuur gaat er wel vanuit dat een groot deel van de nieuwe woningen in stedelijk gebied kan worden gebouwd.

Rotterdam koopt winkels en knapt ze op om leegstand te voorkomen

8 mei, 1:56

De panden worden opgeknapt en getransformeerd in een poging de Rotterdamse winkelgebieden ‘een boost te geven’.

Alle nieuwe huizen moeten een onderkomen krijgen voor vogels en vleermuizen

8 mei, 10:02

Dat staat in een voorstel van demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken) aan de Tweede Kamer.

Nog drie dagen om jouw suggestie voor de Architect van het Jaar 2024 in te sturen

8 mei, 9:00

Welke architect, of collectief van architecten, heeft dit jaar de grootste bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de architectuur in Nederland? Stuur jouw suggestie uiterlijk 10 mei 2024 op naar Architectenweb.