Voormalige kazerne nu modern kantoorgebouw
18 augustus 2018
De omvorming van de voormalige Luitenant Generaal Knoopkazerne tot modern kantoorgebouw en vergadercentrum voor rijksambtenaren is binnen een 20-jarig Design, Build, Finance, Maintain & Operate (DBFMO)-contract vanuit het Rijksvastgoedbedrijf gerealiseerd door consortium R Creators. Het architectonisch ontwerp is van de hand van cepezed.
Het bestaande gebouw uit eind jaren tachtig was gedateerd, had een dwingende structuur en een gesloten karakter. Een deel is gesloopt, terwijl de resterende delen een grootscheepse transformatie hebben ondergaan en zijn gecombineerd met nieuwbouw. Naast een groot oppervlak aan kantoorfuncties voor verschillende rijksdiensten met zeer diverse en stringente beveiligingseisen omvat het programma een omvangrijk, flexibel bruikbaar en indeelbaar congres- en vergadercentrum voor de Rijksoverheid.
De Knoopkazerne in het centrum van Utrecht stamt uit 1989 en deed decennia dienst als hoofdkwartier van de Koninklijke Landmacht. Het gebouw is nu ingrijpend getransformeerd tot gecombineerd kantoor- en vergadercentrum voor de rijksoverheid. In opdracht van consortium R Creators met daarin Strukton, Ballast Nedam en Facilicom vervaardigde cepezed het architectonisch ontwerp. Fokkema & Partners Architecten is betrokken voor het interieur en Rijnboutt voor het onderdeel stedenbouw.
Het oorspronkelijke complex kenmerkte zich door een geprononceerde schakering van volumes met variërende hoogten en verdiepingsafmetingen alsook meanderende gevels met een rookglazen zonwering. In de herontwikkeling ontworpen door cepezed zijn ingrijpende aanpassingen gecombineerd met gedeeltelijke sloop, nieuwbouwuitbreiding en een volledig nieuwe stedelijke inbedding over meerdere hoogteniveaus.
Een levendige, transparante en dubbelhoge plint gaat algemene functies bevatten als de entreezone, een café, restaurant en aanlandwerkplekken.
De bestaande bouw van twaalf verdiepingen behuist alle kantoorfuncties, waarbij de kenmerkende achthoekige betonkolommen vol in het zicht zijn gelaten. Verwijdering van de vele binnenwanden heeft geresulteerd in meer licht, lucht, openheid en transparantie. Speciaal voor het project geëngineerde hybride plafondeilanden in de bestaande bouw maken dat daar geen verlaagde plafonds meer nodig zijn en ondanks de beperkte verdiepingshoogte toch maximale ruimtelijkheid bestaat. Het vergadercentrum bevindt zich in een uitbreiding met acht hoge verdiepingen. De nieuwe en bestaande bouw verenigen zich in een transparant atrium en een transportzone met liften en trappen. In het vergadercentrum zijn grenzend aan en in open verbinding met het atrium pauzepleinen en gastwerkplekken opgenomen. Voor een aangename rust zijn de vergaderzalen juist meer van het atrium afgekeerd.
Het complex heeft een strakke huid met verticale geleding die de verschillende onderdelen samenbindt tot één geheel. Inhammen in de oorspronkelijke gebouwcontour gaan hierdoor vides vormen die bijdragen aan de interne ruimtelijke kwaliteit.
Duurzaamheid is zeer belangrijk en komt onder meer tot stand middels een optimaal hergebruik van de bestaande bouw, een hoge mate van flexibiliteit, natuurlijke ventilatie en bijvoorbeeld de toepassing van triple glas, gekeurde materialen en een deels groen dak. Een groot oppervlak aan zonnepanelen, gebruik van de cumulatieve massa van de bestaande betonbouw en een energiesysteem gebaseerd op recirculatie en warmteterugwinning zijn net als automatische aanwezigheidsdetectie voor het licht en CO2-meting voor de klimatisering belangrijke andere aspecten.
aanbestedende dienst
Rijksvastgoedbedrijf, Den Haag
architect
architectenbureau cepezed, Delft
samenwerkingspartners:
interieurarchitect
Fokkema & Partners Architecten, Delft
stedenbouwkundig en landschapsontwerp
Rijnboutt, Amsterdam
adviseur constructies
Pieters Bouwtechniek, Delft
adviseur installaties e&w
Strukton Worksphere, Maarssen
bouwfysica, akoestiek, brandveiligheid en duurzaamheid
DGMR, Den Haag
adviseur beveiliging
Deerns, Rijswijk
realisatie - hoofdaannemer
Strukton, Ballast Nedam
realisatie installaties
Strukton Worksphere, Maarssen