Interieur BAM Utiliteitsbouw Regio Den Haag
4 september 2007
OPGAVE
Kantoorgebouw Het kantoor van BAM Utiliteitsbouw regio Den Haag is sinds september 2005 gevestigd aan de Binckhorstlaan in Den Haag. BAM Utiliteitsbouw deelt samen met BAM Woningbouw een bestaand kantoorgebouw. Het programma van BAM Utiliteitsbouw is uitgelegd over de bovenste twee verdiepingen. De verdiepingen zijn met uitzondering van het plafond toentertijd casco opgeleverd. De opzet van het kantoorgebouw is gangbaar: een breedte van 14,4 m en een lengte gebaseerd op de maximale vluchtafstanden. Aan beide zijden bevindt zich een trappenhuis, waarvan één hoofdtrappenhuis, in combinatie met een atrium over alle etages en twee liften.
Plangebied De plangrens van de opgave grenst direct aan het hoofdtrappenhuis. Door een smalle sluis bereikt men de derde en vierde verdieping van elk circa 650 m². Afgezien van een rookscheiding die de verdiepingen precies in tweeën deelde waren de ruimtes niet ingedeeld. De rookscheiding is verwijderd, nadat aangetoond was dat de toekomstige bezettingsgraad van de ruimtes een langere vluchtroute toestond dan toentertijd was aangenomen. Deze ingreep maakte het mogelijk de ruimtes per verdieping als één geheel te beschouwen. De ingreep was noodzakelijk, aangezien een open plattegrond met maximale ruimtelijkheid vanaf het begin het uitgangspunt is geweest.
INRICHTINGSCONCEPT
Open plattegrond Het aantal wanden diende tot een minimum beperkt te worden, maar zonder de nadelen van een kantoortuinconcept. Belangrijke nadelen van het kantoortuinconcept zijn de beperkte privacy van werknemers, de slechte akoestiek en het collectieve aspect van (de regeling van) het binnenklimaat. De mate van openheid is nauwkeurig onderzocht en heeft uiteindelijk geleidt tot een aangepaste variant van het zogenaamde cocon- of cockpitkantoor. De basisopzet is identiek: de werkplekken zijn compact en hebben een maximale diepte van 3.6 meter. De ondiepe werkplekken liggen allemaal aan de gevel en omringen het middengebied. Het middengebied heeft door de compactheid van de werkplekken een grote overmaat (7.2 meter).
Middengebied Het middengebied bevat alle overige gevraagde functies. Hiertoe behoren onder andere: de postkamer, de koffieautomaat (met 'hangplek'), de fax, copier en printer, de overlegplekken en de archieven.
Elementen Alle functies in het middengebied zijn ondergebracht in zelfstandige volumes. De koffie- en kopieerhoek, hangplekken en de postkamer bevinden zich in kleine doosvormige volumes. De toegangen tot de trappenhuizen zijn op dezelfde wijze vormgegeven. De archieffunctie is vertaald naar reeksen archiefkasten in het middengebied. De archieven liggen niet aan de gevel en slokken daardoor geen waardevolle ruimte op. Het aantal en de lengtes van de kasten is afgestemd op de nabij gelegen afdeling. Voor de plantenbakken geldt dat zij meedoen in het ritme van de archiefkasten. De planten dienen het volume te vervolmaken. Gekozen is voor grote, opgaande planten met een dicht bladerdek.
Open werkplekken Het inrichtingsconcept wijkt af van het cocon- of cockpitconcept doordat het middengebied een sterke overlap kent met de werkplekken aan één zijde. Deze werkplekken zijn open en worden slechts gedeeltelijk afgeschermd door een korte muur die haaks op de gevel staat. Het verkeersgebied rondom deze werkplekken valt samen met het verkeersgebied in het middengebied. Kastruimte ten behoeve van de werkplekken bevindt zich in het middengebied.
Cockpits Aan de andere zijde van het middengebied zijn de werkplekken af te sluiten. De maximale diepte van deze ruimtes is dezelfde als de open werkplekken, namelijk 3.6 meter. Hierdoor ontstaat een lagere werkplekdichtheid, doordat de ruimtes parallel aan de gevel liggen.
RUIMTELIJK CONCEPT
Zonering Beide verdiepingen kennen een sterke zonering. De opbouw toont zich duidelijk in de doorsnede en is voor beide etages uniform: open werkplekken, middengebied en gesloten werkplekken. Terwijl de grens tussen gesloten werkplekken en middengebied recht en 'hard' is, is de grens tussen open werkplekken en middengebied vaag en 'zacht'.
Rooilijn Om te voorkomen dat de elementen in het middengebied gaan drijven, is een tweede harde lijn toegevoegd. De lijn is afgeleid van een eenvoudig stedenbouwkundig instrument, namelijk de rooilijn. De lijn brengt structuur in het middengebied, doordat elk element in het middengebied uitgelijnd is op de rooilijn. Dit geldt voor de koffie- en kopieerhoeken, de archiefkasten, de plantenbakken en de verlichtingsarmaturen. Door de lijn zichtbaar te maken, is het mogelijk toekomstige veranderingen op te vangen door elk nieuw element op dezelfde wijze uit te lijnen. Veranderingen kunnen zonder tussenkomst van de architect plaatsvinden. Hierdoor ontstaat een grote mate van vrijheid en flexibiliteit. De lijn is zichtbaar in zowel de vloer als in het plafond. De lijn vormt de grens tussen verschillende kleuren, patronen en / of materialen.
Elementen De opstelling van de elementen in het middengebied is ruim. Het middengebied functioneert als ontsluiting van de werkplekken. Er ontstaan oneindig veel routes om van A naar B te gaan. Dit letterlijke circuleren van mensen bevordert de communicatie tussen de gebruikers in hoge mate. Daarnaast ontstaan tussen de elementen in het middengebied diverse 'verblijfsgebiedjes': de overlegplekken. Ten behoeve van de akoestiek zijn een aantal plekken afgeschermd met een gordijn.
Verlichting De overlegplekken worden geaccentueerd door een hanglamp, die qua vorm reageert op de vorm van de overlegtafels. De haakse richting van de loshangende tl-armaturen benadrukt de relatie tussen de open en gesloten werkplekken. De armaturen hebben diverse lengtes. De armaturen starten altijd ter plaatse van de rooilijn en hebben een grillig verloop aan de zijde van de open werkplekken, waardoor de vervaging tussen open werkplek en middengebied benadrukt wordt.
Prints De open werkplekken hebben een diepte van 3.6 meter. De plekken worden afgeschermd door een haakse wand. De laatste 90 cm van een wand is voorzien van glasvezeldoek met een korrelige afbeelding. Hierdoor is de afbeelding van korte afstand abstract. Van een grotere afstand laten de afbeeldingen zich goed lezen en vormen de afbeeldingen samen een ritmisch geheel.