Erasmusbrug krijgt 'copyright'

21 juli 2004, 9:44

Fotografen en filmers stellen er dagelijks de lens op scherp. Kalendermakers zetten de afbeelding prominent op de kaft en bedrijven verwerken de zwaan in hun logo. Bijna tien jaar na de oplevering kan de Erasmusbrug worden gezien als een soort Eiffeltoren van Rotterdam. 'Iedereen' gebruikt de beeltenis, maar daar zou binnenkort weleens verandering in kunnen komen.

Ontwerper Ben van Berkel vindt dat er einde moet komen aan het 'misbruik' dat derden van zijn ontwerp maken. Velen zullen het zich niet realiseren, maar ook op een brug berust een soort copyright. Wie in brede kring een foto van de brug verspreidt of een schaalmodel verkoopt, moet toestemming hebben van de rechthebbende en een vergoeding betalen. Ontwerpers van bruggen genieten in theorie dezelfde auteursrechtelijke bescherming als schilders, schrijvers en componisten.

Van Berkel maakte de afgelopen jaren weinig werk van de exploitatie van zijn geesteskind, maar sinds kort is daar verandering in gekomen. Zijn in Amsterdam gevestigde bedrijf UN Studio is onlangs lid geworden van Beeldrecht. Deze organisatie helpt kunstenaars bij het uitbaten en de bescherming van dat auteursrecht. Bij schending van het auteursrecht biedt Beeldrecht juridische hulp. Volgens woordvoerder E. Otten van UN Studio komt het aantrekken van de touwtjes niet voort uit geldzucht. ,,De Erasmusbrug is een herkenningspunt van Rotterdam. In dat opzicht is de brug van iedereen. Maar juist om die reden vinden wij het niet goed als mensen de beeltenis van de brug ten eigen bate gaan aanwenden.

Er zijn voorbeelden van bedrijven die de brug zonder onze toestemming in hun logo hebben verwerkt. Daar zijn wij niet gelukkig mee.'' Tot voor kort waakte UN Studio zelf over haar geestelijk eigendom. De exploitatie van die rechten lukte prima zolang er zaken werd gedaan met bonafide bedrijven. ,,De meeste reclamebureaus melden zich keurig met een verzoek de Erasmusbrug in een campagne te mogen gebruiken,'' zegt Otten. ,,Dat leidt doorgaans tot prima afspraken.'' Het beter beschermen van de Erasmusbrug vindt mede plaats op verzoek van de gemeente Rotterdam, die de brug in de jaren negentig voor een slordige 365 miljoen gulden liet bouwen. De gemeente ziet het liefst dat derden de beeltenis slechts in een 'positieve context' gebruiken.

Bij afbeeldingen van objecten in de openbare ruimte ligt de grens overigens subtiel. Zonder toestemming mag je bijvoorbeeld geen fotós verkopen van de Erasmusbrug. Dat geldt niet in het geval er naast 'De Zwaan' ook andere gebouwen op de afbeelding staan. In dat is er sprake van een 'citaat', legt een woordvoerder van Beeldmerk uit. De grens tussen citaat en plagiaat ligt echter subtiel. ,,In de praktijk moet de rechter er nog weleens aan te pas komen.''

tekst: Carel van der Velden

Trefwoorden

studio kort un studio grens

1	Merwede – overzicht stadsblokken eerste fase woensdag, 17 december
2	Purmerend kiest uit drie ontwerpen voor Schapenmarkt woensdag, 17 december
3	Voormalige jeugdgevangenis in Amsterdam getransformeerd en uitgebreid tot woongebouw woensdag, 17 december
4	Powerhouse Company en SO-IL delen ontwerp voor toren naast Whitney Museum dinsdag, 16 december
5	Faillissement V&D laat nog altijd sporen na in winkelgebieden donderdag, 18 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Calatrava krijgt alsnog geld van Bilbao

17 maart 2009

Steenwijk krijgt brug met poorten

8 april 2009

Erasmusbrug gehackt: iedereen kon kleur van de brug aanpassen

11 november 2020

Andere nieuwsberichten

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

Gisteren, 15:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Gevarieerd kantoorlandschap voor Unilever in AIR Offices Rotterdam

Gisteren, 12:17

Levensmiddelenconcern Unilever heeft dit jaar twee verdiepingen betrokken in het voormalige V&D-pand in het centrum van Rotterdam. Fokkema & Partners ontwierp het interieur.

Negenhonderd woningen op historisch zorglandgoed in Vught

Gisteren, 10:52

Gebiedsontwikkelaar AM en een ontwerpteam bestaande uit Karres en Brands, Wenink Holtkamp en NAMO hebben een tender voor de realisatie van negenhonderd woningen op het historische Zorgpark Voorburg in Vught gewonnen.

KAAN Architecten breidt bureauleiding uit

18 december, 3:00

KAAN Architecten heeft vier associate partners en vier associate architects benoemd.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

Gisteren, 16:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.