Ingenieurs ontwikkelen sluis zonder deuren

22 november 2011, 10:30

Een sluis met gel in plaats van water en zonder deuren. Dit ‘onmogelijke alternatief’ voor een gangbare sluis blijkt mogelijk, zo meldt Gemeentewerken Rotterdam. De ingenieursdienst voerde samen met studenten van de Hogeschool een succesvolle laboratoriumproef uit.

Sluizen, die nodig zijn om niveauverschillen in waterwegen te overbruggen, vormen een enorme kostenpost voor de beroepsvaart. De gebruikelijke wachttijd bedraagt namelijk vier tot vijf uur. In een zogenoemde pudding- of gelsluis hoeft de schipper niet langer dan 53 minuten door te brengen, zegt Gemeentewerken.

Het schip wordt met behulp van een installatie op de wal voortgetrokken, met een snelheid van vier kilometer per uur. “De energie die nodig is om de schepen voort te trekken, wordt opgewekt door gebruik te maken van het hoogteverschil van het water. Dat stroomt langs een turbine en wekt zo energie op. Er wordt evenveel schone energie opgewekt als er nodig is voor het voorttrekken”, meldt de gemeentelijke dienst.

“De gel is stevig genoeg om water aan weerszijden tegen te houden, maar dun genoeg om schepen door te laten”, zegt Jarit de Gijt, ingenieur bij Gemeentewerken die de sluisvariant met drie afstudeerders van de Hogeschool Rotterdam ontwikkelde. “Achter een schip ‘sluit’ de gel zich weer.”

Flauwe hoek
Van de circa 3,5 kilometer lange gelmassa steekt alleen het middelste deel van 1220 meter lengte boven water uit. Ervoor en erachter ligt de ‘op- en afrit’ onder een flauwe hoek.

“De druk op een schip als het tegen de gel vaart is vergelijkbaar met een watergolf bij windkracht vijf en ligt dus ruim binnen de veiligheidsnormen. Schepen komen in de gel hoger te liggen dan in het water door de grotere opwaartse kracht van de gel. Ook die hoogte valt binnen de wettelijke eisen”, vertelt Gemeentewerken.

De sluis is volgens de dienst overal ter wereld toepasbaar, mits er voldoende ruimte beschikbaar is. De lengte is afhankelijk van de hoogte van het te keren water.

“Als de gelsluis op de overgang van zoet naar zout water wordt toegepast, zoals in de Nieuwe Waterweg, is er nog een groot bijkomend voordeel: zout water blijft volledig gescheiden van zoet water. Zo wordt een bekend probleem, namelijk verzilting van weilanden, voorkomen. Zout grondwater heeft nu desastreuze gevolgen voor landbouwgewassen.”

Bariet
Er is twee maanden gewerkt aan het samenstellen van de gel, zegt De Gijt. “In totaal hebben we zo’n 1000 liter gemaakt, in tientallen verschillende samenstellingen. Uiteindelijk bleek gelatine met bariet de juiste ‘tegenstrijdige’ eigenschappen te bezitten. Bariet wordt onder meer gebruikt bij het boren naar olie.”

Nu de laboratoriumproef geslaagd is, wordt gewerkt aan de volgende stap: een kleinschalige praktijkproef. Met de gegevens die daarbij worden verzameld zal het ontwerp verder worden verfijnd en uitgewerkt.

Trefwoorden

sluis gemeentewerken rotterdam

1	Woontorens The Grace worden lager dan gepland vrijdag, 26 april
2	NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold dinsdag, 23 april
3	Rijksmonumentaal Jachtslot Mookerheide heropend na restauratie door 1meter98 maandag, 22 april
4	Den Haag deelt ontwikkelvisie voor gebied rond centraal station dinsdag, 23 april
5	Studio Modijefsky ontwerpt koekmakerij als wonderwinkel woensdag, 24 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Eerste betonnen sluisdeuren ter wereld

15 juni 2010

Andere nieuwsberichten

Woontoren voor jongeren op Oostenburg vormt roestbruin accent langs het spoor

26 april, 3:50

In de Amsterdamse wijk Oostenburg is een ensemble van vier gebouwen opgeleverd. Blikvanger van het geheel is een door NEXT architects ontworpen woontoren voor jongeren.

EU Mies Award 2024 voor studiepaviljoen Technische Universiteit Braunschweig

26 april, 1:57

Het gebouw naar een ontwerp van de architecten Gustav Düsing en Max Hacke werd gekozen uit zeven finalisten. Een van de andere genomineerde projecten, de Gabriel García Márquez-bibliotheek in Barcelona, kreeg de Emerging Architecture Prize.

Sofie De Caigny nieuwe voorzitter Commissie Omgevingskwaliteit en Cultureel Erfgoed Rotterdam

26 april, 12:15

Vanaf 23 juni zal De Caigny deze functie voor een periode van drie jaar gaan vervullen. Ze volgt Esther Agricola op, die eveneens drie jaar lang voorzitter van de commissie is geweest.

Podcasts en publicatie over realiseren ruimtelijke kwaliteit bij stedelijke ontwikkeling

26 april, 10:47

Deze week hebben architect Willem Hein Schenk en publicist JaapJan Berg de podcastserie De Haarlems Sessies en de bijbehorende publicatie Sturen op Stadsarrangementen gelanceerd.